8 راهکار مناسب برای محافظت از جسم و جان‌تان در برابر آلودگی هوا
آلودگی هوای تهران دیگر از کنترل خارج شده و روز‌به‌روز بدتر می‌شود، طوری‌که نه تنها نفس کشیدن را برای گروه‌های حساس مانند سالمندان یا افراد دارای بیماری‌های قلبی و تنفسی، سخت کرده، بلکه باعث شده جوانان سالم نیز از عوارض متعدد آن در امان نباشند. در این مطلب به راهکارهایی اشاره کرده‌ایم که در پیش گرفتن آنها تاحدودی می‌تواند عوارض ناشی از آلودگی هوا را کاهش دهد.
موسسه خانواده سلامت بنیان- زمستان تهران که از راه می‌رسد، غبار غلیظ آلودگی در شهر کاملا با چشم قابل مشاهده است و مردم زیادی که تازه، مشکل سلامتی خاصی هم ندارند، درگیر عوارضی مانند سردرد، سوزش چشم، درد گلو و غیره می‌شوند. این جدا از افرادی است که بر اثر آلودگی، جان خود را از دست می‌دهند. برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که در شهر تهران، در سال 1399 به‌طور میانگین، 3 هزار و 751 نفر به دلیل مواجهه طولانی‌مدت با ذرات معلق PM۲.۵ جان خود را از دست دادند. آمارهای دیگری حاکی از آن هستند که مواجهه طولانی‌مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در کشور، باعث بروز سالانه 41 هزار و 700 مورد مرگ زودرس می‌شود. البته، این وضعیت فقط مختص به کشور ما نمی‌شود و طبق آمارها، آلودگی هوا، ششمین عامل مرگ‌ومیر و دومین علت فوت بر اثر بیماری‌های غیرواگیردار در جهان است.
در چنین شرایطی، جز فرار از دست آلودگی و پناه بردن به شهرهای کوچک و با هوای سالم‌تر، کار چندانی از دست مردم برنمی‌آید. با این حال، دور شدن از کلان‌شهرها برای کمتر کسی امکان‌پذیر است و بیشتر مردم به دلایل شغلی، خانوادگی و غیره مجبورند در کلان‌شهرها زندگی کنند. از سوی دیگر، بیشتر مردم مجبورند سر کارهای‌شان حاضر شوند و امکان ماندن در خانه و دورکاری برای آنها وجود ندارد.
ما نمی‌توانیم منتظر اجرای سیاست‌های کلان برای کاهش آلودگی هوا بمانیم و بهتر است خودمان برای به حداقل رساندن عوارض این مشکل آستین‌ها را بالا بزنیم. خوشبختانه، رعایت یک‌سری راهکارهای بهداشتی و تغذیه‌ای می‌تواند تا حدودی در این زمینه موثر باشد. در ادامه، به برخی از این راهکارها اشاره شده است.
-
دست به دامان ویتامین‌ها شوید
ویتامین‌ها دشمن آلودگی هوا هستند و در صورت مصرف به اندازه و درست آنها می‌توانید تاحدودی به کاهش عوارض آلودگی کنید. در روزهای آلوده، به هیچ وجه از مصرف موادغذایی حاوی ویتامین C غافل نشوید. شما می‌توانید این ویتامین را در سبزیجات و میوه‌هایی مانند جعفری، کلم، شلغم، برگ گشنیز، اسفناج، گوجه‌فرنگی و انواع مرکبات پیدا کنید.
ویتامین E نیز می‌تواند در کاهش مسمومیت ناشی از آلودگی هوا موثر باشد. برخی از موادغذایی مانند گردو، بادام، جوانه گندم، جگر، ماهی قزل‌آلا، دانه‌های آجیل، روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون، روغن آفتابگردان و غیره دارای ویتامینE هستند.
-
کلسیم را فراموش نکنید
کسانی که دچار کمبود کلسیم هستند، بدن‌شان بیشتر در معرض خطر آلودگی با سرب قرار می‌گیرد، بنابراین، باید خودتان را به کلسیم مجهز کنید. لبنیات، منبع غنی کلسیم هستند، پس در هوای آلوده، مصرف شیر، ماست و دوغ را از یاد نبرید. کلسیم، فسفر و منیزیم موجود در لبنیات خنثی‌کننده سموم مختلف هستند. همچنین، این مواد باعث کاهش التهابات و بیماری‌های دستگاه گوارش می‌شوند.
-
دور سرخ‌کردنی‌ها خط قرمز بکشید
در روزهایی که هوا بسیار آلوده است، غذاهای خود را به‌صورت آب‌پز میل کنید و سراغ غذاهای سرخ‌کردنی و چرب و چیلی نروید. دلیلش هم این است که این نوع غذاها باعث افزایش اثر رادیکال‌های آزادی خواهند شد که از طریق آلودگی هوا وارد ریه‌ها می‌شوند. یادتان باشد که استفاده از چربی‌های حیوانی و گیاهی، انرژی جسمی و ذهنی شما را در هوای آلوده پایین می‌آورد، پس برای چند روز هم که شده، با غذاهای حاوی این روغن‌ها خداحافظی کنید.
-
سراغ سیر و پیاز بروید
اگر از بوی سیر و پیاز بدتان می‌آید، به داروهای تلخی فکر کنید که مجبور بودید برای سلامتی‌تان بخورید. به این ترتیب، شاید تحمل کردن سیر و پیاز برای‌تان راحت‌تر شود. در هوای آلوده، غذای‌تان را پر از سیر و پیاز کنید، چون این دو ماده، آنتی‌اکسیدان‌هایی بسیار قوی هستند و خطر رادیکال‌های آزادی که از طریق هوا وارد بدن می‌شوند را کاهش می‌دهند.
-
نوشیدنی‌های مقوی بنوشید
خوردن آب و نوشیدنی‌های مختلف در هوای آلوده می‌تواند باعث حفظ سلامتی شما شود. نوشیدنی‌هایی مانند آب گریپ‌فروت، دمنوش زنجبیل با عسل و لیمو، آب سیب، دمنوش زنجبیل و نعنا و غیره می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کرده و آسیب‌های مرتبط با آلودگی هوا را کاهش دهد. نوشیدن آب زیاد نیز بسیار مفید است، چون باعث می‌شود کلیه‌ها املاح اضافی را از بدن خارج کنند و به این ترتیب، آلودگی مدت کمتری در بدن باقی بماند.
-
ورزش کنید، اما نه در فضای باز
درست است که ورزش کردن شما را سر حال می‌کند، اما در روزهای آلوده، ورزش کردن در فضای باز نه تنها اثر مثبت ندارد، بلکه باعث بیماری شما خواهد شد. پس ورزش و فعالیت‌های خود را به محیط‌های بسته مانند باشگاه یا خانه محدود کنید.
-
خودروی شخصی خود را کنار بگذارید
چه باورتان بشود، چه باورتان نشود، استفاده از اتومبیل‌های شخصی تاثیر زیادی در آلوده شدن هوا دارد. متاسفانه در روزهای آلوده، بزرگراه‌ها و خیابان‌های شهر پر است از ماشین‌های تک سرنشین که باعث افزایش آلودگی هوا و ترافیک می‌شوند. در این روزها، اگر کار مهمی ندارید، بهتر است از منزل خارج نشوید و تا جای ممکن از وسایل حمل‌ونقل عمومی مثل مترو و اتوبوس برای تردد استفاده کنید. به این ترتیب، قدمی بزرگ در راه سلامت خودتان و سایر شهروندان برمی‌دارید.
-
ماسک بزنید
استفاده از ماسک تاثیر مهمی در کاهش مشکلات مربوط به آلودگی هوا دارد، پس این کار را جدی بگیرید. ماسک مناسب، ماسکی است که به‌خوبی دهان و بینی را بپوشاند و راه نفوذ ذرات خطرناک و بیماری‌زا را سد کند. ماسک‌هایی با کیفیت هستند که در زمان نفس کشیدن به سمت صورت‌تان کشیده شوند. بهترین ماسک‌هایی که می‌توانند از شما در مقابل ذرات معلق محافظت کنند، ماسک‌های N95، KN95 و FFP2 هستند.
