4 سالگی کودک و آغاز سوالات او درباره زاد و ولد
در این سنین کودکان می توانند سئوالات بي انتهائی در خصوص زاد و ولد مطرح سازند. توجه و پرسش هایی که آنان در مورد دوران حاملگی و چگونگی به دنیا آمدن نوزاد مطرح می کنند، هیچ ربطی به احساسات جنسی آنان ندارد.
به گزارش موسسه خانواده سلامت بنیان، یکی از مسایلی که در کشور ما جزو تابوهای فرهنگی محسوب می شود و هنوز آموزش جدی و رسمی توسط خانواده ها و مدارس در این رابطه وجود ندارد تربیت جنسی کودکان است. به گونه ای که علیرغم اهمیت بسیار زیاد این موضوع هنوز بسیاری از خانواده ها آگاهی چندانی در این رابطه ندارند و بسیاری از آنها نمی دانند منظور از تربیت جنسی کودکان چیست و چه اقداماتی در این راستا باید انجام گیرد. به همین دلیل، در سلسله گزارش هایی به موضوع تربیت جنسی کودکان در سنین مختلف می پردازیم.
اکثر کودکان از 4 سالگی به کودکستان فرستاده می شوند و اغلب آنها برای نخستین بار با گروه بزرگی از هم سن و سال های خود مواجه می شوند. آنها در محیط مدرسه با قوانین رفتاری، معیارها و ارزشهای جدید و همچنین کدهای اجتماعی نو آشنا می شوند. در محیط خانه و مهدکودک چنانچه کودکی اعضای جنسی بدن خود و یا دیگران را نگاه یا لمس کند، غالبا والدین و مربیان برخوردی بردبارانه با این رفتار دارند. اما معمولا در کودکستان و مدرسه شکیبایی کمتری از طرف مربیان و مسئولین در این مورد نشان داده میشود.
این عدم تحمل موجب نمی شود که کودک میل و اشتیاق به این رفتار ها را از دست بدهد. اما باعث می شود که کمتر در ملاء عام دست به این کار بزند. کودکان در این سن اینگونه نیاز های خود را در قالب بازی هایی از قبیل دکتر بازی، مامان و بابا بازی و … بیان می کنند که عموما هم خارج از محیط مدرسه و دور از چشم بزرگسالان انجام می گیرد، چرا که برخی از بزرگسالان با رفتار خود نشان میدهند که نظر مثبتی نسبت به این نوع بازیها ندارند. بنابراین بچه ها ترجیح میدهند که در مقابل دید بزرگسالان این بازیها را انجام ندهند. به علاوه بچه ها دوست دارند که در گوشه و کنار و جاهای دنج بازی کنند.
نیاز به تماس جسمانی در این گروه سنی از کودکان همچنان به میزان زیادی موجود است. برخی از پسربچه ها دیگر دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و به نوعی دیگر این نیاز را ابراز می کنند. مثلا با مشت زدن و فشار دادن یکدیگر، کشیدن یا هول دادن، تلنگر زدن و…
پرسش های کودکان درباره زاد و ولد
در این سنین کودکان می توانند سئوالات بي انتهائی در خصوص زاد و ولد مطرح سازند. توجه و پرسش هایی که آنان در مورد دوران حاملگی و چگونگی به دنیا آمدن نوزاد مطرح می کنند، هیچ ربطی به احساسات جنسی آنان ندارد، و این بزرگسالان هستند که میان این پرسشها و مسائل جنسی رابطه ای می بینند و به همین دلیل عموما برای پاسخ گویی به این سوالات دچار مشکل و زحمت فراوان می شوند.
اگر به پرسش های کودکان در این سنین اهمیت داده نشود و پاسخ مناسبی به سئوالات آنها ندهید، کودکان می آموزند که سکوت کنند و پرسش هایی از این قبیل را به زبان نیاورند. بنابر این بهتر است که به سئوالات آنان پاسخ داده شود، هرچند که آنان هنوز نتوانند پاسخ شما را به خوبی درک کنند.
مطابق تحقیقات به عمل آمده بنظر میرسد که علیرغم تلاش ما برای رسانیدن اطلاعات دقیق به بچه ها پیرامون داستان زاد و ولد، آنها دریافتی متناسب با میزان رشد فکری خود از این داستان خواهند داشت. به همین خاطر بسیاری از کودکان تصور میکنند که تخمک و اسپرم توسط مادر بلعیده میشود و یا اینکه تخمک چیزی شبیه تخم مرغی است که سر صبحانه میخورند.
کودکان تا سن 7 سالگی به شکلی خودمحورانه می اندیشد، به عبارتی آنها جهان را با مجموعه شناخت و تجربیات خود تعریف میکنند و از همینجاست که تخمک را با تخم مرغ یکسان میدانند و باز به همین دلیل برای آنها وجود نداشتن پیش از تولد، امری غیرقابل قبول میباشد.
شروع احساس خجالت
برخی محققان آغاز احساس خجالت را از این دوره سنی میدانند، هر چند که برای همه بچه ها ممکن است پیش نیاید. برخی کودکان در این سن و سال نمی خواهند لباس خود را در مقابل غریبه ها از تن در آورند (کنار ساحل یا استخر)، و برای بعضی دیگر این کار اشکالی ندارد. مشخص نیست این مساله ربطی به نوع برخورد خانواده با مسئله برهنگی دارد یا خیر.
به لحاظ جسمانی کودکان در این مرحله سنی از همه جهات رشد کرده اند و این رشد شامل دستگاه تناسلی هم می شود. آلت تناسلی پسربچه دیگر به اندازه ی دوران نوزادی اش نیست و شکاف واژن دختر بچه هم چند میلیمتر عمیقتر میشود.
دوران نامرئی میل جنسی
دوره سنی بین 6 تا 8 سال را دوران نامرئی میل جنسی می نامند. به نظر می رسد که برای کودکان این گروه سنی، دیگر امور جنسی به میزان سابق جذابيت ندارد. آنان پرسش های کمتری مطرح می کنند؛ كمتر بطور آشکار به اندام یکدیگر توجه نشان می دهند؛ اما رشد تمایلات جنسی شان همچنان ادامه دارد و توجه به دیگران در کودک شکل می گیرد. دوست داشتن ( عاشق شدن) پا به میدان میگذارد.
بازی با غیر همجنس شکلی متفاوت با بازی با همجنس می یابد. عاشق شدن می تواند احساسات شدیدی را در کودک برانگیزد، بدون اینکه با احساس جنسی او ارتباطی داشته باشد. در این گروه سنی عاشق بودن تاثیر بسیار ناچیزی بر روی رفتار جسمانی کودک دارد. حس عاشق بودن به روشنی با احساس دوستی عمیق داشتن با یک شخص متفاوت است (در کودکان کمتر از 6 ساله، عاشق بودن همان حس دوستی عمیق با یک شخص است).
در سنین حدود 8 سالگی تفاوت هایی در شکل به آغوش گرفتن و احساس عشق و علاقه به طرف مقابل آشکار می شود. مطابق تحقیقاتی که بر روی کودکان هشت و نه ساله صورت گرفته، اينطور بنظر میرسد که رفتارهائی از قبیل در آغوش گرفتن و وررفتن کودکانه در این سن و سال، رفتاریست بیرونی در قیاس با عاشق شدن کودکان در این سن که میتوان آنرا احساسی کاملا درونی قلمداد کرد.
در این گروه سنی لمس آلت تناسلی در حضور دیگران، کمتر دیده می شود. اما این بدان معنا نیست که کودکان پس از 6 سالگی دیگر این عادت را ترک کرده اند، بلکه تنها در ملاء عام كمتر دست به این کار می زنند. این امر در مورد بازی های جنسی کودکانه نیز صادق است. آنان در این سن بیشتر متوجه معیارهای اجتماعی هستند.
در سنین 6 تا 8 سال رفتارهای جنسی کمتر آشکار هستند
رفتارهای جنسی در این سنین کمتر شکل آشکار دارد. آنها در این سن بسیاری چیزها را کسب و ثبت میکنند. چرا که توانائی بیشتری نسبت به قبل دارند. آنها به نگاه و تجربه و تحليل دنیای اطراف خود مشغول هستند و همه این تجربیات که شامل تجربیات جنسی نیز میشود، توسط آنها و به شیوه خاص خودشان معنی میشود.
در این سنین بچه ها قادر نیستند که تفاوت بین واقعیت ها و تخيلات شان را بخوبی از هم تشخيص دهند. به همين جهت بسیار مهم است که بزرگسالان فکر نکنند که کودکان در این سنین به طور خودکار همه مطالبی را که در مورد مسائل جنسی برایشان تعریف میشود، می فهمند و درک می کنند. اگر در دریافت صحیح مطلب از طرف کودکتان تردید دارید، میتوانید از او سئوال کنید و این مجال را برای او قائل شوید که او با زبان و کلمات خود مطلب را برایتان توضیح دهد.
راه یافتن آلت تناسلی به نقاشی های کودکان
در نقاشی های کودکان این گروه سنی اغلب آلت تناسلی دیده می شود و بسیاری از جوک ها و شعر هایی که كلمات جنسی در آنها به کار برده شده، میان این گروه كودكان رد و بدل می شود. چیزهایی که معمولا در حضور بزرگتر ها از بیان شان خودداری می کنند.
منبع:
– کتاب “تمایلات جنسی کودکان و نوجوانان”، نوشته ساندرین فان در دوف، ترجمه گیل آوا.
