• 13 مرداد 1398

کودکان ناسازگار و لجوج اغلب به گونه ای رفتار می کنند که والدین خود را ناراحت کنند حتی زمانی که به محبت والدین نیاز دارند. رفتار آنها مثل این است که کسی رژیم داشته باشد و در عین حال شکلات مصرف کند. شما می دانید که این کار نادرست است ولی نمی توانید خودتان را کنترل کنید.

موسسه خانواده سلامت بنیان – راضیه جلالی، روانشناس؛ روش ها ی رایج تربیتی که برای کودکان آرام پیشنهاد می شود در مورد کودکان ناسازگار موثر نیست. این کودکان به یک برنامه تربیتی ویژه نیاز دارند که باید هفته ها ادامه یابد.

والدین بیش از هر چیز باید مطمئن شوند که فرزندشان انتظارهای آنها را درک کرده است. اگر صبور نباشیم و شتابزده از یک روش تربیتی ناامید شویم در تربیت کودکان ناسازگار موفق نخواهیم بود. کودکان اغلب به طور موقت تغییر می کنند و به دنبال یافتن راه هایی جدید هستند تا بار دیگر بتوانند رفتار قدیمی خود را ادامه دهند.

دنبال روش های تربیتی سریع نباشید و زود نا امید نشوید

اگر یک روش تربیتی پس از 3 بار امتحان کردن موفق نباشد از آن ناامید می شویم در حالی که تغییر رفتار کودکان ناسازگار ساده و پرشتاب نیست. اگر کسی گفت: “هر کاری کرده ام  فایده ای نداشته است” از او بپرسید تاکنون چند روش را مورد آزمایش قرار داده است بدون اینکه فرصت و زمان کافی به یک روش تربیتی بدهد؟ هرگز پس از دو، سه بار امتحان کردن از یک روش تربیتی ناامید نشوید. به جای عوض کردن پی در پی این روش ها سعی کنید یک روش را برای چند هفته ادامه دهید.

کودکان ناسازگار و لجوج اغلب به گونه ای رفتار می کنند که والدین خود را ناراحت کنند حتی زمانی که به محبت والدین نیاز دارند. رفتار آنها مثل این است که کسی رژیم داشته باشد و در عین حال شکلات مصرف کند. شما می دانید که این کار نادرست است ولی نمی توانید خودتان را کنترل کنید.

اگر والدین سینا در 2 سالگی از او می خواستند به قسمت عمیق استخر شیرجه برود او بی پروا این کار را انجام می داد ولی از سوی دیگر با یک صدای بلند از جا می پرید و خود را به پدر و مادرش می چسباند. او نیز مثل سایر کودکان دوست نداشت محدودیتی داشته باشد و اگر کسی چنین کاری با او می کرد با گریه و داد و فریاد او رو به رو می شد.

یک روز پدرش به او گفت: “من تو را خیلی دوست دارم ولی از جیغ و ناله کردن بیزارم”.  سینا همان روز جیغ و ناله کردن را کنار گذاشت. کودکان نیاز دارند که پیوسته به آنها بگویید دوست شان دارید ولی در عین حال باید به آنها بگویید که از برخی رفتارهای آنها ناراحت می شوید. والدین سینا هر دو رفتار محبت آمیزی با سینا داشتند ولی تربیت سینا به انرژی و تمرکز فراوانی نیاز داشت.

مادرش پس از انجام یک روش تربیتی موثر گفت: برای تغییر و اصلاح رفتار سینا ما کار خاصی نکردیم جز اینکه اگر به او می گفتیم “نه” واقعا منظورمان “نه” بود و بر سر حرفمان می ایستادیم. انتظارهای خود را برای او توضیح می دادیم و در این کار قاطعیت داشتیم. این برخورد ما مثل بازی تنیس بود یعنی هیچگاه تمرکز و پیگیری خود را از دست نمی دادیم.

وقتی کودک ناله می کند و نق می زند

نق زدن و ناله کردن کودکان ناسازگار اغلب باعث رنجش و ناراحتی والدین می شود. این رفتار گاهی تا سنین نوجوانی و گاه تا زمانی که والدین جدی و مصمم هستند ادامه می یابد. اگر ناله و زاری فرزندتان را نادیده بگیرید ممکن است رفتار او ادامه یابد و کاسه صبر شما را لبریز کند تا ناگزیر شوید او را کتک بزنید. وقتی عصبانی شدید نمی توانید رفتار خود را کنترل کنید و از تربیت فرزندتان ناامید می شوید.

اگر فرزندتان با نق زدن و ناله کردن چیزی را از شما درخواست کرد به او بگویید اگر چیزی می خواهی آرام و شمرده و بدون ناله کردن صحبت کن. قبل از هر برخورد سعی کنید به او بفهمانید که باید بدون ناله کردن درخواست خود را بیان کند.

والدین از ناله کردن و نق زدن فرزندشان متنفرند زیرا مایل نیستند از خواسته های فرزندشان پیروی کنند. ناسازگاری کودکان اغلب زمانی آشکار می شود که با یکی از خواسته های آنها مخالفت کنید. پس مقاومت نمایید و گریه و زاری او را نادیده بگیرید و تصمیم خود را تغییر ندهید و به او بگویید که اگر به ناله کردن ادامه دهد تنبیه خواهد شد در این صورت یقین داشته باشید که موفق خواهید شد.

نکته های مهم برای برخورد با کودکان ناسازگار

اکنون به نکته های کلیدی اشاره می کنیم که در برخورد با کودکان ناسازگار به ویژه هنگامی که احساس می کنید از تربیت فرزندتان عاجز شده اید مفید خواهد بود.

1. از خود بپرسید که اساسا خصوصیات فرزندتان به شما شباهت دارد؟ گاهی اوقات با فرزندانی که شبیه ما هستند برخوردی ضعیف می کنیم زیرا از نقطه ضعف خودمان به خوبی آگاهیم. گاهی با فرزندانی که شباهتی به ما ندارند نیز برخوردی ضعیف می کنیم زیرا قادر به درک آنها نیستیم. وقتی متوجه شدیم که چرا برخوردی خاص با فرزندمان داریم و روش برخورد خود را بررسی و ارزیابی کردیم آن گاه برخوردهایی موثرتر خواهیم داشت.
2. حتی هنگامی که متوجه می شوید واکنش هایی منفی در مقابل رفتار فرزندتان دارید و نمی توانید از مخالفت خود دست بردارید به جای اینکه در فکر مخالفت باشید باید به تغییر آن فکر کنید.
3. حتی اگر موفق شوید رفتار فرزندتان را تغییر دهید این تغییر در عرض یک شب امکان پذیر نخواهد بود و به زمان بیشتری نیاز دارد بنابراین انتظار تغییر صد درصدی را نداشته باشید. 60 در صد تغییر در آغاز کار کافی است.
4. هرگز موجب خجالت و شرمساری کودک نشوید و نگویید “خجالت بکش” یا “دیگر دوستت ندارم”. از موعظه های طولانی نیز خودداری کنید. بکوشید با عبارت هایی ساده و کوتاه (هر چه کوتاه تر، بهتر) سخن بگویید و نکته ای را توضیح دهید.
5. آیا ناسازگاری فرزندتان ناشی از تحریک شدن به علت تماشای برنامه های تلویزیونی است؟
6. آیا ناسازگاری فرزندتان ناشی از تحریک شدن در اثر فعالیت زیاد است؟ برخی کودکان به برپایی پلی بین زمان تحرک و استراحت خود نیاز دارند مانند حمام گرفتن، خواندن داستان یا گوش دادن به نوار موسیقی.
7. بیشتر کودکان وقتی یاد میگیرند که نظر خود را بیان کنند از رفتارهای ناسازگار دست می کشند. بسیاری از این مشکلات تا 3 سالگی برطرف خواهد شد در غیر این صورت به متخصص کودکان مراجعه کنید.
8. گاهی اوقات کودکان به هنگام بیماری ناسازگار می شوند.
9. به جای دقیق شدن در رفتارهای فرزندتان سعی کنید رفتارهای شایسته آنها را ببینید و با بوسیدن و در آغوش گرفتن و تحسین کردن به آنها جایزه دهید.
10. به یاد داشته باشید که یک انسان هستید. هیچ فنی وجود ندارد که همیشه و در همه جا موثر باشد. هیچ پدر و مادری هم صبر کامل ندارند. شما هم سعی نکنید یک انسان کامل باشید بلکه بکوشید تا جایی که می توانید کامل باشید و میزان توانایی خود را از میان نبرید.

مطالب مرتبط: 

چگونه با کودکی که فحش می دهد و بد دهان است رفتار کنیم؟

اشتراک گذاری...