نکاتی برای بهبود شیردهی مادران شیرده
به بهانه آغاز هفته جهانی شیردهی نگاهی داریم به مزایا و فوایدی که شیردهی می‌تواند برای مادر و کودک به همراه داشته باشد. همچنین، به نکاتی برای بهبود شیردهی مادران اشاره می‌کنیم.
موسسه خانواده سلامت بنیان- هفته جهانی شیردهی (World Breastfeeding Week) که در ایران بیشتر با عنوان هفته جهانی شیر مادر شناخته می‌شود هر سال از اول تا هفتم اوت مصادف با دهم تا شانزدهم مردادماه ادامه دارد.
هفته جهانی شیردهی برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ آغاز شد و تاکنون در ۱۲۰ کشور توسط یونیسف و همکاران آن شامل اتحاد جهانی برای اقدام شیردهی، سازمان بهداشت جهانی و دیگر سازمان‌ها انجام می‌شود. هدف اصلی این رویداد ترویج فرهنگ شیردهی و همچنین، شیردهی منحصر به فرد برای حداقل شش ماه اول از زندگی نوزاد است.
به مناسب آغاز هفته جهانی شیردهی به ذکر نکاتی کاربردی می‌پردازیم که می‌تواند برای مادران شیرده مفید باشد.
مزایای شیر مادر برای کودک
ممکن است برخی از مادران از مزایایی که شیردهی می‌تواند برای کودک و همچنین برای خودشان داشته باشد آگاه نباشند و ترجیح دهند به جای شیردهی که طبیعتا دشواری‌های خاص خود را دارد از شیر خشک برای تغذیه کودکشان استفاده کنند. این در حالی است که آگاهی از فواید شیردهی می‌تواند در ترغیب آنها به این کار موثر باشد.
شیر مادر یک تغذیه کامل برای نوزاد است و تمام ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌های مورد نیاز برای رشد کودک در شیر مادر وجود دارد. از سوی دیگر، این شیر حاوی آنتی بادی‌هایی است که به کودک کمک می‌کند تا با ویروس‌ها و باکتری‌ها مبارزه کند. همچنین، تغذیه با شیر مادر باعث کاهش خطر ابتلا به آسم یا آلرژی کودک می‌شود و نوزادانی که در ۶ ماه اول پس از تولد صرفا با شیر مادر تغذیه می‌شوند، کمتر دچار عفونت‌های گوش، بیماری‌های تنفسی و بروز اسهال خواهند شد.
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که تغذیه نوزاد از طریق شیر مادر با نمرات IQ بالاتر در دوران کودکی ارتباط دارد. علاوه بر این، نزدیک بودن فیزیکی، لمس پوست و ارتباط چشمی، به کودک کمک می‌کند با مادر ارتباط برقرار کند و از طریق این ارتباط، احساس امنیت داشته باشد.
فوایدی که شیردهی برای مادر دارد
شیردهی علاوه بر فوایدی که برای کودک دارد برای مادر هم مفید است. از آنجایی که شیردهی کالری‌های اضافی را می‌سوزاند به مادر در کاهش سریع وزنی که در بارداری اضافه کرده کمک خواهد کرد. همچنین، از آنجایی که شیردهی هورمون اکسی توسین را آزاد می‌کند به رحم کمک خواهد کرد تا به اندازه قبل از حاملگی برگردد و ممکن است پس از تولد خونریزی رحمی را کاهش دهد. شیردهی خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان را نیز کاهش می‌دهد. همچنین، این کار به مادر فرصت می‌دهد تا در حین هر بار شیر دهی به نوزاد خود به آرامش برسد.
نکاتی که باعث بهبود شیردهی مادران می شود
رعایت نکات زیر می‌تواند به بهبود شیردهی مادران کمک کند:
– در ماه‌های اول شیردهی، نوزاد هر ۴۵ تا۶۰ دقیقه یکبار شیر می‌خواهد، پس این طبیعی است که میزان نیاز شما به انرژی، ویتامین و املاح معدنی در این زمان افزایش پیدا کند.
– همیشه گریه کردن کودک شما نشانه گرسنگی او نیست. بسیاری از کودکان تا ۴ ماهگی دچار دل دردهایی هستند که به آن کولیت می‌گویند. مطمئنا شما از دیدن ناراحتی نوزادتان ناراحت می‌شوید، ولی باید این نکته را بدانید که شما مقصر نیستید و مطمئن باشید پس از مدتی زیر نظر متخصص نوازدان (حدودا ۴ ماهگی) این مشکل به طور معمول برطرف خواهد شد.
– معمولا در پایان روز میزان شیر شما کمتر می‌شود که این طبیعی است. همچنین، وقتی خیلی خسته هستید، سعی کنید در هنگامی که کودک‌تان خواب است شما هم استراحت کمی داشته باشید.
– داشتن میان وعده‌های مناسب به خصوص میوه در طول روز بسیار ضروری و کمک کننده است.
– سعی کنید زمانی که شیرتان زیاد است آن را به مدت یک تا دو روز در شیشه و در یخچال نگهداری کنید.
– شما باید در طول روز میزان زیادی مایعات بنوشید. به طور متوسط ۶-۷ لیوان آب برای شما ضروری است. در ضمن حتما ۲ تا ۳ لیوان شیر نیز در رژیم خود داشته باشید. هندوانه و طالبی نیز به علت داشتن آب فراوان از جمله موارد توصیه شده در دوران شیردهی هستند.
– سعی کنید از دادن شیرخشک یا آب از طریق شیشه حداقل برای ۲ ماه اول پرهیز کنید.
– مصرف قهوه و چای پررنگ نیز در 2 تا 3 ماه اول باید محدود شود.
– در صورت کمبود واقعی ترشح شیر، ۳ تا ۴ قاشق مرباخوری جوانه گندم را در سالاد یا در غذاهای دیگر مخلوط کنید.
– انگور، انجیر، لیمو و پرتقال از میوه‌های مفید برای افزایش شیر هستند.
– وجود هویج، سیب‌زمینی و عدس نیز در رژیم غذایی به افزایش شیر مادر کمک خواهد کرد.
مطالب مرتبط:
تغذیه در دوران بارداری باید چگونه باشد که به مادر و جنین کمک کند؟
