چرا بعضی از زنان پر مو هستند؟ چه راه هایی برای درمان پر مویی وجود دارد؟
با استفاده از درمان های دارویی می توان پر مویی را درمان کرد. برای ارزیابی اثرات درمانی هر دارو ۶ ماه فرصت لازم است تا بتوان اثرات پایدار و مداوم را دید.
موسسه خانواده سلامت بنیان- یکی از مشکلاتی که برخی از خانم ها دارند پر مویی یا به اصطلاح علمی هیرسوتیسم است که ممکن است تأثیر منفی روی انگاره های ذهنی آنها نسبت به بدنشان و روابطشان داشته باشد.
تعداد کل فولیکول های موی هر فرد یا همان پیاز مو در دوران جنینی تعیین می شود و پس از تولد نمی توان بر تعداد آن افزود. موهای پوشاننده سطح بدن یک فرد بالغ می توانند از نوع کرکی باشند که موهایی هستند کوتاه و بدون رنگدانه، و یا از نوع موهای انتهایی و ترمینال، که بلند و خشن بوده، دارای رنگدانه هستند.
در نوعی از پر مویی ، موهای کرکی تمام سطح بدن را می پوشانند که علل مختلفی دارد از جمله: داروها، بیماری هایی مانند تیرویید و برخی بدخیمی ها. ۵ تا ۱۰ درصد از زنان در سنین باروری دچار هیرسوتیسم می شوند که ناشی از افزایش میزان هورمون های مردانه یا همان آندروژن ها در بدن فرد است. گرچه در گونه ای از هیرسوتیسم که ایدیوپاتیک گفته می شود، على رغم نرمال بودن سطح این هورمون ها، فولیکول های مو حساسیت بیش از حد طبیعی نسبت به آندروژن ها دارند.
مناطق حساس به آندروژن ها که پر مویی در آنها بیشتر دیده می شود، عبارتند از: لب فوقانی و چانه، سینه، نواحی فوقانی و تحتانی شکم، نواحی فوقانی و تحتانی پشت، بازو و ران ها.
علل پر مویی در زنان
- تخمدان های پلی کیستیک: شایع ترین علت افزایش آندروژن ها در زنان و همان کم کاری تخمدان است.
- بیماری های غدد فوق کلیوی یا همان آدرنال
- تومورهای ترشح کننده آندروژن که می توانند در تخمدان یا آدرنال باشند.
- سایر علل و داروها.
برای ارزیابی بیمار باید از او شرح حال گرفته شود که شامل شرح حال فردی، خانوادگی و دارویی است و باید به سن شروع پریود، طول مدت هر سیکل و نظم آن ها، زمان شروع هیرسوتیسم و سرعت پیشرفت آن، و وجود علائم همراه مانند بم شدن صدا، وجود هیرسوتیسم خانوادگی، سابقه ناباروری و چاقی در فرد و یا خانواده وی توجه کرد.
بررسی بیمار از نظر چاقی و محاسبه BMI، محاسبه درجه پر مویی با معاینه کل بدن و براساس استاندارد علمی ارایه شده، بررسی توده عضلانی، ناحیه تناسلی و پستان ها صورت می گیرد. همچنین، در موارد متوسط تا شدید هیرسوتیسم و یا در صورت شروع ناگهانی و پیشرونده، و یا در همراهی با سایر علائم، بررسی هورمونی توصیه می شود.
نحوه درمان این مشکل
با استفاده از درمان های دارویی می توان پر مویی را درمان کرد. برای ارزیابی اثرات درمانی هر دارو ۶ ماه فرصت لازم است تا بتوان اثرات پایدار و مداوم را دید. در طی درمان، بررسی هورمونی ضرورتی ندارد مگر اینکه هیرسوتیسم در حال پیشرفت باشد. از بهترین معیارهای ارزیابی پاسخ به درمان، توالی زدودن موها است.
ترتیب انتخاب درمان پر مویی با توجه به شیوع علت ها عبارتند از:
- داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری داروهای آنتی آندروژن: در صورتی که به داروهای خط اول پاسخ کافی داده نشده باشد.
- سایر درمان های دارویی: در صورت منع مصرف داروهای فوق یا وجود سایر علل ناشایع تر.
- درمان های موضعی: برخی کرم های موبر اثرات موقتی بر رشد مو دارند و به مجرد قطع درمان، موها مجددا رشد می کنند. برای از بین بردن دایمی موها می توان از روش های الکترولیز و لیزر استفاده کرد که بسته به رنگ پوست و موها، محل رویش مو و مرحله رشد آن، نوع لیزر و تعداد جلسات درمان، پاسخ به درمان متفاوت است.
