اگر میخواهید زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم نگیرید، حواستان به ویروس HPV باشد
ویروس HPV که قابلیت سرایت بالایی دارد، میتواند باعث ایجاد زگیل تناسلی و حتی سرطان دهانه رحم در زنان شود.
دکتر رویا نصیری، جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی- ویروس پاپیلومای انسانی یا همان ویروس HPV عامل مولد زگیل تناسلی است و انواع مختلفی دارد.
ابتلا به انواع 1 و 6 این ویروس در انسان می تواند بصورت نهفته باقی بماند و یا تبدیل به عفونت آشکار بهصورت زگیل تناسلی شود.
ویروس HPV قابلیت سرایت بالایی دارد
این بیماری قابلیت سرایت بسیار بالایی دارد و در 75 درصد موارد، تماس با ضایعات زگیلی در شریک جنسی، دیده میشود.
درمان این ویروس از چه طریق انجام میشود؟
درمان ضایعات در صورت کوچک بودن و یا ابتلای کمتر از یک سال، بیشترین میزان موفقیت را دارد. درمانهای ویروس HPV میتواند از درمانهای موضعی قابل استفاده توسط خود بیمار تا درمانهای موضعی توسط پزشک و یا جراحی متفاوت باشد.
نکته قابل توجه این است که این درمانها جهت از بین بردن ضایعات پوستی است و ویروس را ریشهکن نمیکند. لذا برگشت ضایعات پس از درمان، بهعلت فعال شدن مجدد عفونت اولیه دیده می شود و ناشی از ابتلای مجدد توسط شریک جنسی نیست. به همین دلیل، در این موارد شریک جنسی نیاز به معاینه و درمان ندارد.
تاثیری که ویروس HPV در ابتلای زنان به سرطان دهانه رحم دارد
اهمیت عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی یا همان ویروس HPV در ارتباط آن با سرطان دهانه رحم است. سرطان دهانه رحم دومین سرطان شایع در خانمهاست که متاسفانه 85 درصد موارد آن در کشورهای درحال توسعه دیده میشود.
انواعی از HPV که دهانه رحم را گرفتار میکنند، برمبنای احتمال پیشرفت به سمت سرطان دهانه رحم به دو نوع پرخطر و کمخطر تقسیم میشوند. معروفترین انواع پرخطر این ویروس، نوع 16 و 18 آن هستند.
HPV16 شایعترین نوعی است که در سرطانهای دهانه رحم دیده میشود ولی همین گونه در درصد قابل توجهی از زنان سالم هم یافت شده است.پس عفونت با HPV16 مساوی با ابتلا به سرطان نیست.
برخلاف انواع مولد ضایعات پوستی، انواعی که دهانه رحم را ابتلا میکنند، خودبهخود طی 9 تا 15 ماه از بدن حذف میشوند و فقط موارد محدودی قابلیت پایدار ماندن و پیشرفت به سمت سرطان را پیدا می کنند.
عواملی که باعث پایداری عفونت HPV در دهانه رحم میشوند
همراهی ویروس HPV با عوامل زیر میتواند باعث پایداری عفونت HPV در دهانه رحم شود:
- سیگار کشیدن
- سن پایین در اولین تماس جنسی
- وجود سایر بیماریهای مقاربتی
آیا عفونت با ویروس HPV قابل پیشگیری است؟
واکسنهای دوگانه و چهارگانه برای پیشگیری از عفونت با این ویروس وجود دارد که به شرط تجویز 3 نوبته آن (ماه 0-1 یا 2-6) پیش از شروع اولین تماس جنسی، ایمنی 100 درصدی ایجاد میکند. البته، این واکسنها عموما همان گونههای شایع 16 و 18 را پوشش میدهند و نسبت به سایر گونهها، ایمنی ایجاد نمیکنند.
توصیه میشود در دختران 11 تا 12 ساله این واکسیناسون به صورت فراگیر شروع شود. البته، در جوامعی که سن شروع روابط جنسی پایین است، در دختران از 9 سالگی توصیه به این واکسیناسیون شده است.در سنین بالای 18 سال اثر آن بصورت واکسیناسیون فراگیر مورد تردید است ولی برحسب مورد، قابل ارزیابی و تجویز است.
واکسن دوگانه، قابلیت جلوگیری از ضایعات پیش بدخیم دهانه رحم دارد و واکسن چهارگانه علاوه بر این مورد، قابلیت پیشگیری از زگیل تناسلی را نیز داراست. این واکسن در صورت وجود عفونت و یا مراحل اولیه سرطان دهانه رحم مؤثر نیست.
آیا سرطان دهانه رحم را میتوان زود تشخیص داد؟
همانطور که اشاره شد، ابتلا به ویروس HPV میتواند زمینهساز ابتلا به سرطان رحم شود. اما تستی وجود دارد که از طریق آن میتوان در مدت زمان کوتاهی ابتلا به این سرطان را تشخیص داد.
پاپ اسمیر یا همان تست سرطان دهانه رحم در گویش عوام، ابزار غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم است که به دو روش قابل انجام است. روش مرسوم که همان تهیه آن بر روی لام شیشهای ست و دیگری، روش انجام بر پایه مایع که نمونه در ظرف محتوی مایع قرار داده میشود.
اولین زمان و فواصل انجام آن به شرح زیر است:
** شروع در 21 سالگی و یا 3 سال پس از شروع اولین تماس جنسی
** تکرار سالانه آن به روش مرسوم و یا بر پایه مایع
** پس از 30 سالگی در صورت وجود 3 نوبت پاپ اسمیر متوالی منفی، میتوان در فواصل 2 تا 3 ساله آن را تکرار کرد