پایین بودن هورمون استروژن چه بلایی سر روح و روان زنان می‌آورد؟
استروژن یک هورمون جنسی است و مسئولیت تنظیم مواردی مانند رشد سینه‌ها و چرخه‌های قاعدگی را برعهده دارد، اما با وضعیت روحی و عاطفی زنان نیز مرتبط است.
موسسه خانواده سلامت بنیان – یکی از هورمون‌هایی که نقش مهمی در سلامت زنان و به‌ویژه سلامت روان آنها دارد، هورمون استروژن است.
استروژن یک هورمون جنسی است و مسئولیت تنظیم مواردی مانند رشد سینه‌ها و چرخه‌های قاعدگی را برعهده دارد، اما با وضعیت روحی و عاطفی زنان نیز مرتبط است.
تاثیر هورمون استروژن روی خلق‌وخو بسیار پیچیده است، زیرا جز این هورمون، عوامل بسیار دیگری وجود دارند که روی خلق‌وخو تاثیر می‌گذارند.
در ادامه این مطلب، به این موضوع پرداخته‌ایم که استروژن کم و زیاد چه تاثیری روی زنان می‌گذارد، تاثیر آن روی خلق‌وخو چیست؛ و در مورد سبک زندگی موثر برای ایجاد تعادل در سطح هورمون استروژن نیز صحبت کرده‌ایم.
اگر سطح هورمون استروژن پایین باشد، چه اتفاقی برای زنان می‌افتد؟
استروژن به‌طور طبیعی در مراحل مختلف زندگی زنان کاهش می‌یابد. این مساله به دلایل زیادی رخ می‌دهد. به عنوان مثال، زنان پس از زایمان و زمانی که در دوران شیردهی هستند، استروژن پایینی دارند. پایین بودن میزان استروژن در این شرایط، معمولا نگران‌کننده نیست، زیرا این وضعیت، موقتی است.
همچنین، اگر دچار بی‌اشتهایی یا کمبود وزن شوید، سطح هورمون‌های جنسی شما کاهش می‌یابد و دوره‌های قاعدگی‌تان متوقف می‌شود.
سطح استروژن بسیار پایین می‌تواند خطرناک باشد. مثلا در این شرایط، استخوان‌های شما ممکن است بسیار نازک شوند، زیرا وجود استروژن به حفظ استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند.
از سوی دیگر، نوسانات خلقی مانند احساس غم، اضطراب و ناامیدی در اثر کمبود هورمون استروژن به وجود می‌آید. همچنین، ممکن است اختلالات خواب و خستگی را تجربه کنید که به نوبه خود، نوسانات خلقی شما را بدتر می‌کند. وجود «مه مغزی» و سایر مسائل شناختی نیز با سطح استروژن پایین مرتبط هستند.
اگر سطح هورمون استروژن بالا برود، چه مشکلاتی برای زنان ایجاد می‌شود؟
بالا بودن سطح استروژن نیز درست مانند پایین بودن آن، می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. استروژن بالا می‌تواند در بدتر شدن آندومتریوز نقش داشته باشد، باعث رشد فیبروم‌ها، منجر به پریودهای سنگین‌تر و افزایش خطر پولیپ آندومتر و سرطان رحم شود.
استروژن چه تاثیری روی مغز دارد؟
استروژن در قسمت‌های مختلف بدن، از جمله مغز نیز کار می‌کند. یکی از تاثیرات اصلی این هورمون در مغز این است که به افزایش و بهبود عملکرد هورمون‌های احساس خوب، سروتونین و دوپامین کمک می‌کند. علاوه بر این، استروژن می‌تواند تولید و اثر اندورفین را اصلاح کند و حتی اثرات محافظت‌کننده عصبی داشته باشد.
از سوی دیگر، استروژن ممکن است مسئول مه مغزی باشد، به‌ویژه در حوالی دوران پیش از یائسگی یا یائسگی، اما به تنهایی مسئول این مساله نیست.
در واقع، در دوران پیش از یائسگی یا یائسگی، تغییرات هورمونی دیگری نیز رخ می‌دهد و همه چیز به استروژن ارتباط ندارد.
تاثیرات استروژن روی تغییرات خلقی
برخی از اختلالات و سندرم‌هایی که در اثر کمبود استروژن برای زنان ایجاد می‌شود، در ادامه مورد بحث قرار گرفته است.
-
سندرم پیش از قاعدگی
سندرم پیش از قاعدگی PMS چند روز قبل از پریود رخ می‌دهد و زنان در آن روزها برخی علائم فیزیکی و عاطفی را تجربه می‌کنند. این علائم می‌توانند اختلالاتی در زمینه مسائل عاطفی، روابط عاطفی و شغل فرد ایجاد کنند. با شروع پریود، علائم PMS نیز از بین می‌روند.
خانم‌ها در دوران PMS دچار برخی علائم فیزیکی مانند نفخ، ناراحتی لگن و اسپاسم و همچنین، مشکلات خلقی مانند احساس غم، تحریک‌پذیری، افسردگی و افزایش سطح اضطراب می‌شوند.
-
افسردگی پس از زایمان
سطح هورمون استروژن پس از زایمان کاهش می‌یابد، به‌ویژه در زمانی که مادر دوران شیردهی را سپری می‌کند. همین مساله، باعث ایجاد افسردگی و استرس در مادر می‌شود. البته، در این مورد هم، همه چیز زیر سر استروژن پایین نیست و سایر عوامل استرس‌زا مانند تغییرات هورمونی، سابقه قبلی اختلالات روانپزشکی، مشکلات عاطفی با همسر و … نیز می‌توانند در این زمینه موثر باشند.
-
افسردگی در دوران پیش از یائسگی و پس از آن
تغییرات هورمونی قبل از یائسگی که پریود را تحت تاثیر قرار می‌دهد می‌تواند باعث تغییرات خلقی و ایجاد افسردگی شود. پس از یائسگی نیز دوره‌های پریود متوقف می‌شود و به همین دلیل، زنان یائسه استروژن بسیار پایینی دارند.
البته، وقتی سال‌های اولیه پس از یائسگی سپری شود و بدن زن با سطح استروژن پایین‌تر سازگار شود، خطر ابتلا به مشکلات خلقی و افسردگی کاهش می‌یابد.
تغییر سبک زندگی برای رساندن هورمون استروژن به سطح متعادل
اگر سطح استروژن شما دچار عدم تعادل شده، برخی از تغییرات در سبک زندگی می‌تواند شرایط را بهبود ببخشد. از جمله:
- حفظ وزن سالم
- ورزش کردن
- رعایت رژیم غذایی سالم
- خواب به اندازه و با کیفیت
- مدیریت استرس
اگر رعایت موارد بالا هم نتوانست به شما کمک بکند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات برای رساندن استروژن به سطح متعادل، دارو تجویز می‌شود.
برگرفته از سایت verywellmind.com
