مهرطلبی ؛ بیماری راضی کردن دیگران به هر قیمتی و راه های درمان آن
این که آدمها دنبال جلب توجه و گرفتن تایید دیگران باشند نه تنها عجیب نیست بلکه کاملا طبیعی است. اما مشکل از آنجایی شروع میشود که این وابستگی به نظر و تایید دیگران به قدری شدید باشد که در زندگی آدمیزاد اختلال به وجود بیاورد. حتما شما هم آدمهایی را دیدهاید که خود را به آب و آتش میزنند که در هر مسالهای رضایت دیگران را به دست بیاورند و دیگران به آنها توجه کنند حتی اگر به قیمت نارضایتی خودشان تمام شود. الهام دهقی، روانشناس در این مطلب به شما میگوید چه شخصیتهایی مهرطلب هستند، مهرطلبی چه بلایی سر آنها میآورد و چگونه میتوانند از شر این مشکل خلاص شوند.
فرد مهرطلب در ابتدا ظاهرا خیلی فرد مهربان، دوست داشتنی، از خودگذشته و سازگاری به نظر میرسد. به طوری که، شاید هر کسی دوست داشته باشد با چنین فردی در ارتباط باشد اما خیلی هم به دلتان صابون نزنید و انتظار یک رابطه کامل و سالم را با این افراد نداشته باشید چون متاسفانه ارتباط با یک فرد مهرطلب معایب خاص خودش را دارد.
شخصیت مهرطلب از دیگران باجگیری عاطفی میکند
شاید برایتان بسیار عجیب باشد اما بهتر است بدانید که ارتباط با یک فرد مهرطلب، گیر افتادن در یک «باجگیری عاطفی» است. در واقع، فرد مهرطلب احساس میکند که آدم بسیار صبور و مهربانی است و سعی میکند به خاطر دیگران فداکاری کند حتی اگر لازم باشد خواستهها و اولویتهای خودش را زیر پا بگذارد. اما این پایان ماجرا نیست و خبر بد این که همین به ظاهر صبوریها، گذشتها و فداکاریها باعث میشود شخصیت مهرطلب، انتظارات غیر واقعبینانهای از دیگران داشته باشد. به بیان دیگر، این فرد برای دیگران فداکاری میکند اما توقع دارد در مقابل، فداکاریهای بیشتری از آنها ببیند و گرنه احساس بسیار بدی به او دست میدهد و تصور میکند یک قربانی است.
بیماری راضی کردن دیگران به قیمت نارضایتی خود
این افراد فکر میکنند وظیفه دارند از همه حمایت کنند و همه را راضی نگه دارند حتی اگر به قیمت نارضایتی خودشان تمام شود. آنها حتی سعی میکنند مشکلات و ناراحتیهایشان را با دیگران در میان نگذارند چون میترسند حوصله آنها را سر ببرند و ناراحتشان کنند. شخصیتهای مهرطلب تمام تلاششان را میکنند تا همیشه خود را شاد و خوشحال نشان دهند حتی اگر غم و غصه و عصبانیت تمام وجودشان را پر کرده باشد. چون احساس میکنند اگر همیشه شاد نباشند دیگران را از دست میدهند.
2 مشکل مهم مهرطلبها
افراد مهرطلب 2 مشکل اساسی دارند. یکی اینکه طاقت ناراحتی دیگران را ندارند و احساس گناه میکنند که خواسته دیگری را رد کنند. بنابراین رو به اطاعت از خواسته آنها میآورند و چون تحمل ناراحتی دیگری را ندارند، همیشه خشم فروخورده دارند. زیرا حس میکنند که با بیان نارضایتی خود، احساسات دیگران را جریحهدار کردهاند. مشکل دوم آنها این است که به دلیل ترس از تنها ماندن، به طور دائم از دیگران اطاعت میکنند و هیچ وقت روی حرف دیگران حرف نمیزنند حتی اگر با اصول و ارزشها و منطقشان مغایرت داشته باشد.
نشانههای مهرطلبی
نشانههای شخصیتهای مهرطلب بسیار شبیه به نشانههای اختلال شخصیت وابسته است. با این حال، شدت نشانهها به اندازهای نیست که بتوانیم این مشکل را بهعنوان یکی از اختلالات شخصیت طبقهبندی کنیم.
مهرطلبی 60 نشانه دارد و با در نظر گرفتن مجموع این نشانهها میتوانیم بگوییم یک فرد مهرطلب هست یا خیر. در سطرهای بالا به برخی از این ویژگیها اشاره شد اما در یک دستهبندی کلی میتوانیم بگوییم نشانههای مهرطلبی به شرح زیر هستند:
- شخصیت مهرطلببه راحتی اظهار نظر نمیکند و همیشه سعی دارد با نظر دیگران موافق باشد. زیرا نگران از دست دادن حمایت و تایید نشدن از سوی دیگران است.
- همواره با ابهام و شک و تردید صحبت میکند و در صورت تایید نشدن از سوی دیگران به سرعت تغییر عقیده میدهد.
- همیشه ناراضی و غمگین است و انتظار دارد دیگران او را درک کنند.
- فردی وابسته است و به هیچ عنوان استقلال فکری ندارد.
- مدام در حال معذرت خواهی است.
- قادر به ابراز وجود نیست و از حق خود دفاع نمیکند.
- نا امید و پرتوقع است.
- همیشه اطاعت میکند.
- اهل تظاهر و تعارف است.
چرا یک نفر مهرطلب میشود؟
مهرطلبی ریشه در کودکی فرد دارد و زیر بنای شکلگیری آن، باورهایی است که پدر و مادر شخصیت مهرطلب به طور غیر عمدی و ناآگاهانه در او ایجاد کردهاند. در نتیجه تربیت نادرست پدر و مادر است که امروز فرزندشان برای نفس کشیدن هم نیازمند توجه و تایید دیگران است و از لذت بردن محروم است.
وقتی پدر و مادر به هر دلیلی و به خاطر هر کاری کودک را توبیخ میکنند و به ندرت رفتارهای مطلوب و مناسبش را مورد توجه قرار میدهند و یا معیارهای سختگیرانهای برای توجه کردن دارند، کودک همواره دچار استرس میشود و همیشه به دنبال این است که توجه پدر و مادر را جلب کند و از آنها بابت کارهایش تایید بگیرد. همچنین، کودک به دلیل ارضا نشدن نیازهای عاطفیاش که به خوبی از سوی والدین برآورده نشده است دچار سرخوردگی عاطفی شده و به سمت مهرطلبی سوق پیدا میکند.
البته، این مشکل همیشه نتیجه رفتار والدین نیست و گاهی جامعه و انتظارات اجتماعی نیز افراد را به سمت مهرطلبی میکشاند. مثلا نحوه برخورد اجتماعی با کودکان و انتظاراتی که از آنها در مهدکودک، مدرسه و … وجود دارد باعث میشود کودک برای به دست آوردن توجه و تایید مربی، معلم و … دست به کارهایی بزند که شاید اصلا خودش دوست نداشته باشد.
از دیگر عوامل موثر در شکلگیری شخصیت مهرطلب میتوان به عزت نفس آسیب دیده، احساس گناه شدید، داشتن شخصیت وابسته، ترس از دست دادن، ترس از تنها ماندن، ترس از بحث و درگیری و دوست نداشتن خود اشاره کرد.
مهرطلبی چه بلاهایی بر سر فرد مهرطلب میآورد؟
کسانی که دچار مهرطلبی هستند هیچ وقت احساس خوبی ندارند و از زندگی خود راضی نیستند. این افراد همیشه دچار این استرس و اضطراب هستند که نکند دیگران از آنها راضی نباشند و به همین دلیل آنها را ترک کنند و در نتیجه تنها بمانند. به دلیل وجود این استرس و ترس شدید، آنها همیشه غمگین هستند و افسردگی رهایشان نمیکند. با این وجود، تلاشی که برای پنهان کردن احساساتی مانند استرس، افسردگی و خشم به خرج میدهند باعث میشود بدنشان هم بیمار شود و دچار مشکلات جسمی مختلفی شوند که سادهترین آنها سردرد، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن و معده درد هستند.
آیا این مشکل قابل درمان است؟
مهر مطلبی یکی از بیماریهای روانی است که در دسته اختلالات نوروتیک قرار میگیرد و نیازمند درمان است. زیرا این افراد حاضر هستند از نظر عاطفی باج بدهند و دست به هر کاری بزنند تا رابطههای خود را حفظ کنند. حتی زمانی که از لحاظ روانی به شدت تحت فشارند، حاضر نیستند رابطه را رها کنند.
اگر مهر طلبی درمان نشود به مرور فرد دچار احساسات منفی و خشم فرو خورده نسبت به خود میشود و در نتیجه، همین سرزنشها و خشم و عصبانیتها، فرد را به سمت افسردگی میبرد و یا الگوهای رفتاری منفعل پرخاشگر را در فرد شکل میدهد.
با این حال، مهرطلبی یک بیماری غیرقابل درمان نیست و خود فرد میتواند در جهت تغییر و حل مشکلات خود گام بردارد. افراد مهرطلب میتوانند با اطلاع از روشهای برقراری ارتباط سالم و تصمیمگیری درست در رابطه، به بالابردن کیفیت زندگی خود کمک کنند.
راهکارهای مقابله با مهرطلبی
از جمله راهکارهای مناسب برای مقابله با مهرطلبی میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- افکار منفیو باورهای غلط را به چالش بکشید.
- خود مراقبتی در سلامت جسم و روح را یاد بگیرید.
- با ترسهایتان روبرو شوید.
- برای افزایش اعتماد به نفس خود گام بردارید.
- از متخصص و مشاور جهت روان درمانی کمک بگیرید.
مطالب مرتبط:
این کتاب را بخوانید تا بدانید دچار مهرطلبی هستید یا خیر