فهرستی از غذاهای مورد علاقه مغز
به گفته محققان برای تأمین این مواد مغذی نیازی نیست که از مکمل های شیمیایی مصنوعی استفاده شود و کافی است که با خوردن موادغذایی طبیعی نیاز بدن به این منابع تأمین شود.
به گزارش موسسه خانواده سلامت بنیان، از قدیم شنیده ایم که می گفتند مغز فرمانده بدن است و عملکرد تمام اعضای بدن به مغز بستگی دارد. مغز به عنوان اصلی ترین عضو بدن نیاز به تقویت دارد تا بتواند عملکرد خود را به درستی انجام دهد و به سایر اعضای بدن هم کمک کند. از سوی دیگر، کسانی که کار فکری زیادی انجام می دهند باید به تقویت مغز خود توجه زیادی داشته باشند. یکی از راه های تقویت مغز استفاده از مواد غذایی مناسب است. در این گزارش نگاهی داریم به خوراکی های مورد علاقه مغز.
ماده ای که مقداری جزئی از آن برای عملکرد مغز حیاتی است
طبق تحقیقاتی که توسط دکتر جیمز پن لاند محقق روان شناس در مرکز پژوهش های مواد غذایی انسان در وزارت کشاورزی امریکا به عمل آمده است، مغزهای گیاهی و میوه ها از غذاهای بسیار مفید برای مغز به شمار می روند زیرا این مواد، منابع غنی عنصر بورون هستند. بورون ماده ای معدنی است که به مقدار خیلی جزئی یعنی در حدود ۳ میلی گرم برای بدن انسان لازم است و برای تأمین فعالیت الکتریکی مغز انسان نقش اساسی دارد.
دکتر پن لاند معتقد است که کمبود و فقر بورون در بدن ممکن است اثر منفی در هشیاری و تیز فکری انسان بگذارد. یعنی اگر مقدار بورون در بدن کمتر از حد متوسط نرمال (۳ میلی گرم) باشد ممکن است در انجام برخی کارهای فکری برای انسان ایجاد مشکل شود.
دکتر پن لاند در آزمایشی ۱۵نفر داوطلب در سنین بالاتر از ۴۵ سال را به طور متناوب برای مدت ۴ ماه تحت رژیم های غذایی شامل مقادیر مختلف بورون قرار داد. در این آزمایش معلوم شد در روزهایی که داوطلب ها از رژیم غذایی دارای مقدار خیلی کم بورون استفاده می کردند فعالیت الکتریکی مغزی آنها خیلی کند و سست بود و فعالیت فکری آنها فروکش داشت. در این زمان مغزهای آنها مقدار بیشتری امواج تتا و خیلی کمتر امواج آلفا تولید می کرد که این اتفاق هر وقت که انسان خواب آلوده است رخ می دهد.
دکتر پن لاند معتقد است فقر بورون در بدن فعالیت مغزهای آنها را ضعیف کرده بود، به طوری که در روزهایی که مقدار بورون در بدن آنها به کمترین مقدار می رسید حتی در انجام ساده ترین کارها احساس ناتوانی می کردند، مثلا حتی انگشتان خود را به زحمت تکان می دادند. ولی در روزهایی که تحت رژیم با مقدار کافی زیادی بورون قرار داشتند (در حدود ۳ میلی گرم در روز)، فعالیت امواج مغزی آنها که با دستگاه اندازه گیری شد افزایش یافته بود.
برای دکتر پن لاند خیلی جالب بود که امواج مغز انسان حتی تحت تأثیر مقدار بسیار جزئی مواد مغذی تا چه حد می تواند تغییر کند و این نشان می دهد که انسان تا چه حد به تغییر بسیار جزئی انواع مواد غذایی حساس است.
منابع طبیعی بورون عبارتند: از مغزهای گیاهی، حبوبات، سبزی های برگی، نظیر بروکلی و میوه ها بخصوص سیب، گلابی، هلو، انگور، کشمش، خرما و هلو.
برای مثال می توان گفت با خوردن روزانه 2 تا 3 عدد سیب (دارای 1 میلی گرم بورون) و حدود 100 گرم بادام زمینی (حاوی حدود 2 میلی گرم بورون) نیاز روزانه بدن به این ماده تأمین می شود.
ویتامین های مفید برای مغز
طبق تحقیقات دکتر پن لاند در مورد اشخاص سالخورده لازم است به تامین ویتامینB1 ، ویتامین B2 ، کاروتن و آهن در رژیم غذایی به قدر مصرف استاندارد روزانه توجه شود، زیرا حتی کمبود جزئی این مواد در رژیم غذایی اشخاص سالخورده به احتمال زیاد اثر محسوسی در کاهش حافظه و سرعت فکری آنها می گذارد.
منابع عمده غنی طبیعی ویتامین B2 عبارتند از جگر، شیر، بادام و … . کاروتن را هم می توان از طریق سبزی های برگ سبز تیره و نارنجی و میوه های با رنگ نارنجی تأمین کرد. منابع غنی آهن نیز عبارتند از سبزی های برگ سبز، جگر، صدف، گوشت قرمز، فرآورده های سویا و غیره.
به گفته محققان برای تأمین این مواد مغذی نیازی نیست که از مکمل های شیمیایی مصنوعی استفاده شود و کافی است که با خوردن موادغذایی طبیعی نیاز بدن به این منابع تأمین شود.
زینک را فراموش نکنید
اگر احساس می کنید حافظه شما کاهش یافته و توجه به جزئیات کارها در شما کم شده ممکن است در رژیم غذایی خود به قدر کافی از مواد غذایی دارای عنصر زینک استفاده نمی کنید. تحقیقات جدید دانشمندان نشان می دهد که حتی اگر کمبود عنصر زینك در مواد غذایی خیلی جزئی باشد ممکن است در ایجاد اختلال در فعالیت فکری مغز و کاهش حافظه اثر کند.
دکتر هارولد می گوید مردان و زنان سالم و نرمال که از دریافت زینك در رژیم غذایی حتی به مقدار کم محروم بودند (۱ . ۴ میلی گرم) در تست های حافظه درجه پائینی داشتند و همین که به قدر کافی در رژیم غذایی آنها مواد دارای زینك وارد شد، حافظه و تمرکز آنها بهبود یافت. مثلا به خاطر آوردن کلمات و شکل های اشیاء را که ضمن مکالمه فراموش می کردند پس از تقویت مواد غذایی با مقداری زینك ۱۲ درصد بیشتر به خاطر می آوردند و همین که مقدار بیشتری از مواد غذایی دارای زینك استفاده می کردند پس از ۳-۲ ماه محسوسأ حافظه آنها بهتر می شد.
منابع غذایی طبیعی عمده دارای زینك عبارتند از ماهی، صدف دریایی، دانه های کامل غلات، گوشت تیره بوقلمون، مغز تخم کدو تنبل و غیره. ۱۵ گرم صدف دریایی خام در حدود ۲۰ میلی گرم زینك دارد که حتی از مقدار استاندارد مصرف روزانه زینك (۱۵ میلی گرم) نیز کمی بیشتر است.
تأثیر منفی غذاهای چرب
مصرف غذاهای چرب بخصوص با چربی حیوانی ممکن است در دراز مدت در فعالیت فکری مغز اثر منفی داشته باشد. تحقیقات دانشمندان نشان می دهد که به طور کلی مصرف چربی زیاد در دراز مدت می تواند فعالیت مغز و حافظه را تحت تأثیر منفی قرار دهد و بیشترین تأثیر در مواردی است که از چربی های اشباع شده حیوانی استفاده شود.
شیر مادر و تأثیر آن در ضریب هوشی کودکان
شواهد علمی زیاد و قوی وجود دارد که وجود مادۂ نامشخصی در شیر مادر پایه گذار توسعه فعالیت مغزی است و کودکانی که با شیر مادر تغذیه شده اند دارای ضریب هوشی بالاتری هستند.
در يك آزمایش که توسط آلان لوکاس مدیر تغذیه کودکان و نوزادان در شورای پژوهشی کامبریج در لندن انجام گرفته، ۳۰۰ نفر نوزاد که پیشرس متولد شده بودند تحت بررسی بوده اند، و مشاهده شده است نوزادان پیشرس که با شیر مادر تغذیه شده بودند در مقایسه با کودکان دیگر طبیعی که شیر مصنوعی تجاری خورده بودند از ضریب هوشی بالاتری برخوردار شده اند.
وقتی مغز شکلات سیاه دوست دارد
مطالعات متعدد نشان میدهد که قدرت های تقویت کننده مغز از جمله افزایش عملکرد شناختی، کاهش خطر ابتلا به زوال عقل و بهبود عملکرد در چالش برانگیزان مغز همراه با بسیاری از مزایای دیگر در شکلات تیره وجود دارد.
به عنوان مثال محققان در سال ۲۰۱۳ دریافتند که فلاونولهایی که به هنگام مصرف شکلات جذب میکنید به سرعت در مغز نفوذ کرده و در نواحی از مغز بویژه در منطقه هیپوکامپ که در یادگیری و حافظه دخالت دارند، تجمع مییابند. آزمایش دیگری که در سال ۲۰۱۱ انجام شد، نشان داد که حتی تک دوزهای شکلات تیره با فلاونول بالا در بزرگسالان سالم، می تواند عملکرد مغز روی تست های شناختی را بالا ببرد.
هویج بخورید تا آلزایمر نگیرید
موادی که رادیکال آزاد نامیده میشوند از طریق جریان خون شناور میشوند و سعی میکنند که سلولهای مغز را از بین ببرند که میتواند منجر به از دست دادن حافظه با گذشت سن شود. با این حال آنتی اکسیدانها با رادیکال های آزاد ادغام میشوند و آنها را بی اثر میکنند و هویج ها حاوی مقدار زیادی از این آنتی اکسیدان ها هستند که به همین دلیل مزایای سلامتی فوق العادهای را ارئه میدهند.
با توجه به تحقیق انجام شده در سال ۲۰۰۰ که مشخص شد به دلیل توانایی هویج در کاهش استرس اکسیداتیو در مغز که میتواند ظرفیت سینگنالیک مغز را کاهش دهد، هویج میتواند در برابر انواع دیگر کاهش شناختی، از مغز محافظت کند.
این چغندرهای مفید و خوشمزه
چغندرها حاوی سطوح بالای نیترات رژیم غذایی هستند که به باز کردن رگهای خونی در بدن کمک میکنند و جریان خون و اکسیژن را به جاهایی که نیاز دارند از جمله مغز افزایش میدهد. یک مطالعه اخیر نشان داد که آب خوراکی چغندر باعث بهبود عملکرد ذهنی در بزرگسالان پیری شدید میشود.
به طور خاص، نوشیدن یک مکمل ریشه چغندر قبل از ورزش منجر به اتصال مغز میشود که بسیار شبه آن چیزی است که در جوانان انتظار میرود. این بر مبنای یافتههای یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ است که نخستین ارتباط میان مصرف چغندر و جریان خون را به مغز ایجاد میکند، ساخته شد.