روشهای مناسب برای جواب دادن به سوال جنسی کودک
والدین برای این که اطلاعات درست در اختیار بچهها قرار دهند، باید ابتدا خودشان اطلاعات درستی داشته باشند. پس یکی از مسئولیتهای آنها به دست آوردن اطلاعات صحیح درباره مسایل جنسی برای خودشان است تا جواب درستی به سوال جنسی کودک بدهند.
موسسه خانواده سلامت بنیان- دکتر علی شیخالاسلامی، مدیرعامل موسسه خانواده سلامت بنیان؛ سنی که بخواهیم به صورت قاطع بگوییم سن آموزش مسایل جنسی به همه بچههاست، وجود ندارد. زمانی که بچه اولین سوال جنسی را پرسید، زمان آموزش مسایل جنسی شروع میشود. بنابراین، این موضوع در کودکان مختلف، متفاوت است و مثلا ممکن است در یک کودک در 6 سالگی اتفاق بیفتد اما در کودک دیگری در 13 سالگی رخ دهد.
آموزشی که قبل از سوال جنسی بچهها باید به آنها ارائه دهیم
تنها آموزشی که قبل از سوال پرسیدن بچهها باید به آنها ارائه داد، در مورد اندام خصوصی و حریم خصوصی است که این آموزشها باید در سنین 3 تا 4 سالگی به بچهها داده شود. این آموزشها باید بهگونهای باشد که بچه بداند اندامهای خصوصی او کدام اندامها هستند و با کسانی که میخواهند به اندام خصوصی او دست بزنند باید چه برخوردی داشته باشد.
لزومی به دادن اطلاعات جنسی زیاد در مدت زمان کوتاه وجود ندارد. باید سعی کنیم متناسب با سن بچه و اطلاعاتی که خودش دارد، دادهها و اطلاعات مناسب را در اختیار او قرار دهیم.
ابتدا باید اطلاعات کودک را بسنجیم بعد جواب سوال جنسی او را بدهیم
اولین کاری که باید انجام دهیم، سنجش اطلاعات کودک است. یعنی باید از او بپرسیم که خودت درباره سوال جنسی که پرسیدی چه اطلاعاتی داری و از کجا این چیزها را میدانی. سپس اطلاعات صحیح را به او ارائه میدهیم.
تلاش ما این است که منبع اطلاعاتی درستی در اختیار بچه قرار دهیم و اگر منبع اطلاعاتی او نادرست است، اعتبار آن منبع اطلاعاتی را زیر سوال میبریم. مثلا اگر بچه گفت فلان اطلاعات غلط را از دوستش گرفته است، برای او توضیح میدهیم که هر سوال جنسی داشتی، مستقیم از خودم بپرس، چون اطلاعاتی که دوستانت به تو میدهند خیلی اوقات درست نیست. با این روش، منابع اطلاعاتی نادرست، اثر زیادی روی فرزند شما نمیگذارند.
والدین باید خودشان اطلاعات درستی داشته باشند
والدین برای این که اطلاعات درست در اختیار بچهها قرار دهند، باید ابتدا خودشان اطلاعات درستی داشته باشند. پس یکی از مسئولیتهای آنها به دست آوردن اطلاعات صحیح درباره مسایل جنسی برای خودشان است.
بچههایی که از انحرافات جنسی مصون میمانند
تحقیقات نشان داده بچههایی که توانستهاند درباره مسایل جنسی به راحتی با خانواده گفتگو کنند و پاسخ سوال جنسی خود را از خانواده بگیرند، از انحرافات جنسی مصون بودند. اما بچههایی که نتوانستهاند با خانواده در این رابطه گفتگو داشته باشند، احتمال بیشتری وجود داشته که درگیر انحرافات جنسی شوند.
گفتگو با بچهها درباره مسایل جنسی فواید متعددی دارد. این گفتگوها باعث میشود بچه به این موضوع پی ببرد که ما برایش ارزش قائل هستیم که راجع به یک موضوع مهم با او حرف میزنیم. در این صورت، بچه عزت نفس بالاتری خواهد داشت، چون به او شخصیت و احترام میدهیم.
از سوی دیگر، با گفتگو کردن، اطلاعات بچه را درباره سوال جنسی که دارد، ارزیابی میکنیم و متوجه میشویم که اطلاعات او درست است یا غلط.
همچنین، ما از طریق گفتگو میتوانیم ارزشها و هنجارهای درست را به بچه منتقل کنیم. اما والدینی که گفتگو نمیکنند، نمیتوانند در انتقال هنجارهای خود به فرزندشان موفق باشند.
بچههایی که راجع به مسایل جنسی با آنها صحبت شده در مقابل سوءاستفادههای جنسی عملکرد بهتری دارند
تحقیقات نشان داده بچههایی که راجع به مسایل جنسی با آنها صحبت شده و اطلاعات درست به آنها داده شده، در مقابل سوءاستفادههای جنسی بهتر عمل کردند و توانستند از خودشان مراقبت کنند. اما بچههایی که درباره این مساله اطلاعات نداشتند و سوال جنسی آنها بدون پاسخ مانده، بیشتر مورد سوءاستفاده قرار گرفتند و توانایی مقابله با این مسایل را هم نداشتند.
بچههایی که اطلاعات دارند، حتی اگر مورد سوءاستفاده واقع شوند چون سریعتر موضوع را به والدینشان اطلاع میدهند، امکان حمایت بیشتری دارند و آسیب کمتری متوجه آنها میشود. اما سایر بچهها قطعا مشکلات بیشتری خواهند داشت.
باید به بچه عزت نفس بدهیم تا بداند جسم او دارای ارزش و احترام است
اولین بحثی که در رابطه با آموزش مسایل جنسی باید موردتوجه قرار گیرد، عزت نفس است. عزت نفس با توجه و احترام به جسم میتواند به دست بیاید. بچهای که یاد بگیرد جسم او ارزش دارد و مورد احترام است و محبت را از طریق جسمی و لمس به دست میآورد، عزت نفس بالاتر و مشکلات کمتری خواهد داشت. پس یکی از مسایلی که ما راجع به آن صحبت میکنیم، کمک به داشتن عزت نفس است. در واقع، از بچه میخواهیم دغدغهها و نگرانیهایی که نسبت به جسم خود دارد را مطرح کند و اطمینانبخشی لازم را به او میدهیم.
گفتگو درباره این مسایل، فقط وظیفه پدر و مادر نیست. یکی از جاهایی که بیشترین آموزش را میتوانند داشته باشند، مدارس هستند و باید آموزش مسایل جنسی در مدارس صورت گیرد که متاسفانه مورد غفلت قرار میگیرد.
باید بچهها را با ادبیات رایج درباره مسایل جنسی آشنا کنیم
نوع ادبیات و کلماتی برای بیان این مسایل انتخاب میشود هم اهمیت دارد. برخی از افراد، ادبیات خود را سخت و پیچیده میکنند تا مبادا آن کلمه خاص را بهکار ببرند و از این موضوع نگران هستند. این در حالی است که ما باید بچه را با ادبیات رایج آشنا کنید. چون بچه ما فردا در خیابان ممکن است فحشهای ناموسی بشنود و باید بفهمد که اینها به چه معنا هستند.
وقتی جواب سوال جنسی بچه را نمیدانیم، چه برخوردی داشته باشیم؟
استفاده از جملاتی مانند این که «بعدا بهت میگم» یا «هنوز برای دونستن این موضوع خیلی کوچیکی»، درست نیست. حتی زمانی که میخواهیم اطلاعات موردنظر را به بچه ندهیم، بهتر است زمانی را مشخص کنیم و در آن زمان جواب بچه را بدهیم. مثلا میتوانیم بگوییم «الان کار دارم اما فردا برایت توضیح میدهم». با این کار، یک روز برای خودمان وقت خریدهایم تا اطلاعاتمان را کامل کنیم.
گاهی هم اطلاعات درستی درباره سوال بچه نداریم و مثلا میتوانیم به او بگوییم من اطلاعات درستی ندارم اما دوستم از این موضوع آگاه است و از او میپرسم و در اولین فرصت به تو میگویم. آنوقت اطلاعات را از مشاور دریافت میکنیم و به بچه ارائه میدهیم.
مطالب مرتبط:
روش درست برخورد با بچه هایی که عکس ها و فیلم های پورن تماشا می کنند