افسردگی چه کسانی را بیشتر درگیر میکند و چه تبعاتی دارد؟
افسردگی یك عارضه ناتوانساز است كه همه افراد ممكن است بهطور كوتاهمدت یا طولانیمدت در طی عمر خود، آن را تجربه كنند.
موسسه خانواده سلامت بنیان – زهرا حاجی هاشمی؛ افسردگی، یکی از رایجترین اختلالات روانی است، بهطوریکه، براساس مطالعه ملی بیماریها و آسیبها در ایران، این بیماری، سومین مشکل سلامتی کشور محسوب میشود. علایم و حالات ناشی از این بیماری در تمام طبقات، گروههای سنی و شغلی دیده میشود.
مطالعات مختلف نشان دادهاند که كودكان و نوجوانان نیز مانند بزرگسالان از اختلالات مربوط به این بیماری رنج میبرند و این اختلالات، عملكرد و زندگی آینده آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
افراد مجرد کمتر از افراد متاهل یا بیوه دچار افسردگی میشوند
نتایج مطالعات مختلف نشان داده است که افسردگی در زنان و دختران بیشتر از مردان است. همچنین، شیوع این بیماری در جمعیت روستایی و شهرهای کوچک به نسبت شهرهای بزرگ، بیشتر است. افراد بیوه بیشترین میزان افسردگی را دارند و بعد از آن به ترتیب افراد مطلقه و متاهل، بیشترین درصد و افراد مجرد، کمترین درصد این بیماری را داشتند.
عوارض این بیماری؛ از چاقی گرفته تا مرگ زودرس و هزینههای اقتصادی
افسردگی یك عارضه ناتوانساز است كه همه افراد ممكن است بهطور كوتاهمدت یا طولانیمدت در طی عمر خود، آن را تجربه كنند. این بیماری امروزه، بهصورت یک اپیدمی جهانی در نظر گرفته میشود و عوارضی مانند عدم تحرک و چاقی را به دنبال دارد. اختلال افسردگی یكی از علل شایع ناتوانیها و مرگ زودرس است. این اختلال همچنین، باعث افزایش هزینههای اقتصادی تحمیل شده به فرد و جامعه میگردد. عوامل مختلفی مثل سن، جنس و وضعیت اقتصادی و اجتماعی در بروز و شیوع این بیماری موثر هستند.
این بیماری در دوران نوجوانی كمتر تشخیص داده شده و لذا تاثیرات عمیقی روی كاركرد تحصیلی و اجتماعی فرد مبتلا خواهد گذاشت. برای اقدام مناسب درمانی و مهمتر از آن پیشگیری، دانستن وضعیت شیوع و تاثیر عوامل مرتبط با آن در این سنین، از اقدامات اولیه است.
ارتباطی که بین افسردگی و باورها، احساسات و تفکر ما وجود دارد
همواره ارتباطات موجود بین اعضای خانواده بهعنوان اساسیترین مكانیسم برای فهم بسیاری از رفتارهای روانی و اجتماعی، از جمله اضطراب و افسردگی در نظر گرفته میشود. جهتگیری گفت و شنود خانواده، پیشبینیكننده معنادار اضطراب و افسردگی فرزندان است و اضطراب و افسردگی آنها را بهطور منفی پیشبینی میكند.
افسردگی بر احساس و نحوه تفکر ما در مورد خود و دنیای اطرافمان تاثیر میگذارد. فرآیندهای فکری مختلف نیز در ایجاد، حفظ و عود دورههای این بیماری دخیل هستند.
عواملی که روی شدت افسردگی تاثیرگذار هستند
مطالعات نشان میدهند که شدت افسردگی با عوامل زیر در ارتباط است:
- جنس
- میزان تشویق والدین
- انتظارات والدین
- احساس كفایت شخصی در پیشرفت تحصیلی
- تعداد خواهران و برادران
- تحصیلات والدین
- وضعیت اقتصادی خانواده
- رابطه پدر و مادر با یكدیگر
- دعوا و مشاجره بین والدین
- رابطه والدین با نوجوان
- رابطه خصوصی نوجوان با والدین
- اختلاف عقیده نوجوان با والدین
- صمیمیت و احساس نزدیكی به خانواده
- اتكا نوجوان به اعضای خانواده
- احساس امنیت در خانواده
- رابطه با خواهران و برادران
- رابطه با دوستان
- سابقه بیماری جسمی
- سابقه آسیب روانی در خانواده
- سابقه تجربه وقایع ناگوار
مطالعات اخیر، دو نوع فرعی افسردگی را شناسایی کردهاند:
- افسردگی آناکلیتیک که از احساس تنهایی و رهاشدگی ناشی میشود
- افسردگی درونگرا که زاییده احساس شکست و بی ارزشی است
افسردگی در چه سنی به پایینترین سطح و در چه سنی به بالاترین سطح خود میرسد؟
نتایج مطالعات نشان میدهد که افسردگی در میانسالی، یعنی در حدود 45 سالگی به پایینترین سطح خود میرسد. کاهش این بیماری در اوایل بزرگسالی و افزایش آن در اواخر زندگی، بیشتر منعکسکننده سود و زیان چرخه زندگی در ازدواج، اشتغال و رفاه اقتصادی است.
(با آزمون افسردگی بک، شدت افسردگی خود را بسنجید. برای دریافت این تست، اینجا کلیک کنید)
افسردگی در بزرگسالان 80 ساله یا مسنتر به بالاترین حد خود میرسد، زیرا اختلال در عملکرد فیزیکی و کنترل شخصی پایین به از دست دادن شخصیت و موقعیت میانجامد.
بررسیهای اپیدمیولوژیک اخیر نشان میدهد که شیوع افسردگی در طول زندگی بین 10 تا 15 درصد است. اختلالات خلقی، همانطور که توسط بهداشت روان جهانی و راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، تعریف شده است، شیوع 12 ماهه دارد که از 3 درصد در ژاپن تا بیش از 9 درصد در ایالات متحده متغیر است.
شدت بالاتر این بیماری با خطر بالاتر مرگومیر همراه است
تمام مطالعات مربوط به اختلالات افسردگی بر اهمیت مرگومیر و عوارض مرتبط با این بیماری تاکید کردهاند. خطر مرگومیر بر اثر خودکشی در بیماران افسرده بیش از 20 برابر بیشتر از جمعیت عمومی است.
مطالعات اخیر همچنین، اهمیت افسردگی را بهعنوان یک عامل خطر برای مرگ قلبی و عروقی نشان دادهاند. خطر مرگومیر قلبی در بیماران مبتلا به افسردگی بیشتر است و به شدت دوره این بیماری مرتبط است. همچنین، مشخص شده است که شدت بیشتر علائم این بیماری ا خطر بالاتر مرگومیر ناشی از همه علل، از جمله مرگ قلبی و عروقی و سکته مغزی مرتبط است. علاوه بر مرگومیر، اختلال عملکردی و ناتوانی مرتبط با افسردگی بهطور مداوم گزارش شده است.
افسردگی خطر کاهش بهرهوری در محل کار و غیبت از کار را افزایش میدهد که منجر به کاهش درآمد یا بیکاری میشود. برآورد شده است که غیبت و حضور در محل کار، یعنی حضور فیزیکی در محل کار اما عملکرد غیربهینه، منجر به ضرر 6 میلیارد دلاری در سال در ایالات متحده میشود.
پیشبینیهای جهانی سازمان بهداشت جهانی برای سال 2030 افسردگی اساسی تک قطبی را بهعنوان عامل اصلی بار بیماری معرفی میکند. بروز بیماری افسردگی در ایالات متحده و در سراسر جهان بالاست و ناکافی بودن درمانهای دارویی موجود در حال حاضر به بار سلامتی قابل توجه مرتبط با افسردگی کمک میکند.
معجزهای که ورزش در کاهش این بیماری دارد
نتایج برخی از مطالعات نشان میدهد که ورزش حاد و مزمن بهطور قابل توجهی افسردگی را کاهش میدهد و اثر ضد افسردگی از طریق اقدامات پیگیری ادامه مییابد. همه گروههای آزمودنی با ورزش، افسردگی را کاهش دادند، اما افراد نیازمند مراقبت پزشکی یا روانشناختی بیشترین کاهش را نشان دادند. در این زمینه، تمام حالتهای ورزشی، از جمله ورزشهای هوازی اثر ضدافسردگی داشتهاند.