اختلافات زن و شوهر و اختلالات رفتاری کودک
وقتی زن و شوهر با هم اختلاف دارند و دچار ناسازگاری هستند، این مساله باعث بروز برخی از اختلالات رفتاری در کودک میشود.
موسسه خانواده سلامت بنیان- سمانه شیرلو، روانشناس؛ در مطلب قبلی در رابطه با اختلافات و ناسازگاری زناشویی که تأثیر منفی روی رشد کودکان میگذاشتند صحبت کردیم. در این مطلب نیز، به مشکلات دیگری که کودکان در اثر ناسازگاری والدینشان با آنها مواجه میشوند، اشاره میکنیم.
یکی از مشکلاتی که در اثر ناسازگاری زن و شوهر پیش میآید، اختلالات رفتاری کودک آنهاست که در ادامه به برخی از شایعترین اختلالات رفتاری در این زمینه اشاره میکنیم.
نخوردن یا بیش از حد خوردن غذا
وقتی در خانوادهای آرامش و اعتماد وجود نداشته باشد، شایعترین عکسالعمل کودک، خوردن بیش از حد یا نخوردن غذاست. در واقع، ممکن است کودک، نارضایتی خود را از اختلافات پدر و مادرش با خوردن دائم موادغذایی نشان دهد تا حدی که کاملا چاق شود.
عکس این مساله نیز وجود دارد. بعضی از بچهها به ویژه در سنین قبل از بلوغ از خوردن غذا خودداری میکنند تا حدی که دچار سوءتغذیه یا بی اشتهایی عصبی میشوند.
مشکلات کودک برای خوابیدن
اختلال در خوابیدن یکی دیگر از مشکلاتی است که در نتیجه ناسازگاری والدین برای کودکان ایجاد میشود. بعضی از این کودکان دچار کمخوابی میشوند یا این که برای خوابیدن مقاومت میکنند و نمیخواهند به محل خواب خود بروند. همین مساله باز هم زمینهساز بروز برخی از مشاجرات بین زن و شوهر میشود. بعضی از بچهها هم ممکن است به رختخواب بروند اما از خوابیدن خودداری کنند و بخواهند که حتما پدر یا مادر یا هر دو کنارشان بخوابند. برخی دیگر از بچهها هم میخوابند اما در اثر کابوس بیدار میشوند و پدر و مادر را بیدار میکنند. اما اگر ناسازگاری بین والدین برطرف شود، کودک هم آرامش پیدا میکند.
متاسفانه بسیاری از والدین به جای این که در چنین مواقعی بچه را پیش روانشناس ببرند و روانشناس علت ریشهای این مساله را پیدا کند، او را پیش پزشک میبرند و از پزشک میخواهند برای فرزندشان داروی خوابآور تجویز کند اما این کار فایدهای ندارد.
وقتی کودک دچار مشکل خوابیدن میشود، معمولا مادر پیش کودک میخوابد اما جدا شدن محل خواب مادر از پدر، مشکلات زناشویی آنها را بیشتر میکند و باعث بیشتر شدن فاصله عاطفی آنها میشود و همین مساله زمینهساز افزایش مشکلات رفتاری کودک خواهد شد.
بعضی از بچهها هم در اثر ناسازگاری موجود بین والدین، در رختخواب یا شلوارشان ادرار یا مدفوع میکنند. این مساله نشان دهنده نگرانی و اضطراب آنها نسبت به رفتار پدر و مادر است.
بدخلقی و عصبانیت کودک
گاهی هم کودک بدخلقی و عصبانیت نشان میدهد یا این که بهطور دائم به پاهای مادرش میچسبد و او را رها نمیکند. او با این رفتارها به طور غیر مستقیم نشان میدهد که محیط او محیط دلخواهش نیست و آرامش و امنیت ندارد.
دروغ گفتن کودک
اختلال رفتاری دیگر کودک این است که اشیایی را به صورت دزدکی برمیدارد و به دوستان و همسالانش میدهد چون میخواهد توجه دیگران را جلب کند. بعضی از بچهها هم دروغ میگویند تا تنبیه نشوند یا این که میخواهند با دروغ گفتن، توجه و تحسین دیگران را به دست بیاورند.
خارج شدن از حد اعتدال در تربیت فرزند
اگر مادر در زندگی زناشویی خود موفق باشد برای تربیت کودک خود مشکلی نخواهد داشت اما اگر مادر از زندگی زناشویی خود ناراضی باشد نمیتواند وظیفه مادری خود را به درستی انجام دهد و کودک را حاصل یک ازدواج نادرست میداند و حتی ممکن است کودک را از خودش دور کند. یکسری از مادرها هم با وجود همه مشکلات، فرزند خود را میپذیرند و او را بیش از حد مورد حمایت خود قرار میدهند. در این مورد هم کودک آسیب میبیند چون وجود اعتدال به نفع کودک خواهد بود و نباید از حد اعتدال خارج شد.
گاهی اوقات، کودک ناسازگار است و مشکلات رفتاری دارد اما رابطه والدین با یکدیگر طبیعی است. در این حالت، ممکن است پدر و مادر درک صحیحی از احساسات فرزند خود نداشته باشند و چیزی را که خودشان میخواهند به صورت امر و نهی به بچه میگویند و میخواهند بچه بدون این که اعتراضی کند و توضیحی بخواهد عمل کند. کودک هم که نمیتواند رفتار آنها را درک و تفسیر کند رفتار غیر طبیعی از خود نشان میدهد.