اختلال اضطراب اجتماعی چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود؟
افرادی که مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی هستند به شدت از این که دیگران آنها را تماشا کنند یا مورد قضاوت قرار دهند، میترسند و برای همین در بسیاری از موقعیتهای اجتماعی شرکت نمیکنند.
موسسه خانواده سلامت بنیان – آیا برای شما پیش آمده که از شرکت در موقعیتهای اجتماعی ترس شدیدی داشته باشید و مدام پیشبینی کنید که با شرکت در این موقعیتها چه اتفاق بدی برایتان میافتد؟ آیا این احساس در تمام موقعیتهای اجتماعی برای شما تکرار میشود و ترس شدیدی را تجربه میکنید؟ در این صورت، احتمالا به اختلال اضطراب اجتماعی دچار هستید.
البته، این نکته را به خاطر داشته باشید که علائم مربوط به این اختلال باید حداقل 6 ماه طول بکشد تا بتوان آن را بهعنوان یک بیماری، تشخیص داد.
اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
افرادی که مبتلا به این اختلال هستند به شدت از این که دیگران آنها را تماشا کنند یا مورد قضاوت قرار دهند، میترسند. این در حالی است که ترس آنها تناسبی با تهدید واقعی وضعیتی که در آن قرار میگیرند، ندارد.
اضطراب آنها به قدری شدید است که در بسیاری از مواقع به دلیل ترس از قضاوت، تحقیر یا طرد شدن توسط دیگران از شرکت در برنامههای اجتماعی صرفنظر میکنند یا این که مشارکت خود را محدود مینمایند. بسیاری از این افراد معتقدند احساس ترسی که به آن دچار میشوند خارج از کنترل آنهاست و نمیتوانند بر احساس خود غلبه کنند.
افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در تمام موقعیتهای اجتماعی، چه در محل کار، چه در مدرسه و دانشگاه و چه در ارتباط با فامیل و دوستان، دچار مشکل در عملکرد خود شوند.
البته، شرکت در برخی از موقعیتهای اجتماعی مانند صحبت کردن در مقابل جمعیت یا شرکت در مهمانی که فرد آشنایی در آنجا حضور ندارد، میتواند باعث استرس هر کسی شود، اما افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی اغلب در موقعیتهایی دچار ترس شدید میشوند که معمولا دیگران را عصبی و وحشتزده نمیکند. همچنین، احساس ترسی که آنها تجربه میکنند، شدیدتر از آن چیزی است که در آن شرایط انتظار میرود.
افرادی که دچار اختلال اضطراب اجتماعی هستند، ممکن است به دلیل ترس از خجالت، تحقیر یا طرد شدن، در دوستیابی و حفظ دوستی با مشکل مواجه شوند. این مشکل اغلب در سالهای نوجوانی شروع میشود و پس از آن ادامه پیدا میکند.
همچنین، زنان بیشتر از مردان به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا میشوند.
جالب است بدانید حدود 13 درصد از آمریکاییها دچار این اختلال هستند یا برخی از علائم آن را تجربه میکنند.
برخی از افراد، فقط دارای اختلال اضطراب اجتماعی عملکردی هستند، به این معنی که از موقعیتهای اجتماعی خاص مانند رفتن به یک مصاحبه شغلی یا ارائه یک سخنرانی میترسند، اما از موقعیتهای اجتماعی دیگر، مانند سوار شدن بر اتوبوس یا صحبت با پیشخدمت در رستوران وحشتی ندارند. این در حالی است که عده دیگری از مبتلایان به این اختلال، در تمام این موقعیتهای اجتماعی دچار اضطراب میشوند.
برخی از افراد مبتلا به این اختلال به دلیل این که در انزوا به سر میبرند از احساس تنهایی و افسردگی رنج میبرند و حتی ممکن است افکار خودکشی سراغشان بیاید.
علائمی که افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی تجربه میکنند
کسانی که دچار این اختلال هستند، وقتی در موقعیتهای اجتماعی قرار میگیرند، برخی از علائم فیزیولوژیکی را تجربه میکنند. این علائم عبارتند از:
- لرزیدن دست و پا
- تعریق
- تند شدن ضربان قلب
- درد قفسه سینه
- حالت تهوع
- سرگیجه
- احساس خفگی
- تنگی نفس
- انقباض شدید
برخی از رفتارهایی که این افراد نشان میدهند نیز شامل موارد زیر است:
- در صحبت کردن مشکل دارند
- با صدای بسیار آرام صحبت میکنند
- از تماس چشمی خودداری میکنند
- سعی میکنند تا جای ممکن از دیگران فاصله بگیرند
چه عواملی باعث ایجاد اختلال اضطراب اجتماعی میشود؟
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که چه چیزی باعث ایجاد اختلال اضطراب اجتماعی میشود. پزشکان و روانشناسان هنوز دلیل قطعی و مشخصی برای این اختلال شناسایی نکردهاند. با این وجود، از آنجایی که این بیماری در برخی خانوادهها وجود دارد، ممکن است یک ویژگی ژنتیکی باشد.
از سوی دیگر، روانشناسان معتقدند عوامل محیطی بر ابتلا یا عدم ابتلای فرد به اختلال اضطراب اجتماعی تاثیر میگذارد. به عنوان مثال، تنبیه شدید در دوران کودکی، تجربه آسیبهای دوران کودکی، یا بزرگ شدن با والدینی که دارای اختلال اضطراب اجتماعی هستند، میتواند احتمال ابتلای فرد به این اختلال را افزایش دهد.
عواملی که موجب تشدید این اختلال میشود
مبتلا بودن به این اختلال، باعث میشود فرد تجربههای دردناکی در زندگی داشته باشد و حتی جلوی رشد و پیشرفت او در موقعیتهای شغلی، تحصیلی و … را میگیرد. با این حال، وجود برخی از علائم دیگر، میتواند این اختلال را خطرناکتر کند، بهطوریکه حتی ممکن است فرد مبتلا سراغ خودکشی برود.
سایر عوامل تشدیدکننده این اختلال عبارتند از:
- ابتلا به سایر اختلالات اضطرابی
- افسردگی
- سابقه خانوادگی اختلال اضطراب اجتماعی
- اختلال مصرف مواد مخدر
اختلال اضطراب اجتماعی چگونه درمان میشود؟
رایجترین شیوهای که برای درمان این اختلال مورد استفاده قرار میگیرد، درمان شناختی رفتاری CBT است.
این درمان شامل آموزش روشهای جدید به بیماران برای تفکر در مورد موقعیتهای اجتماعی، نحوه رفتار در محیطهای اجتماعی و نحوه واکنش به رویدادهای اجتماعی است.
این جلسات آموزشی و روانشناسی ممکن است به صورت هفتگی برگزار شود و چندین ماه طول بکشد. نتیجه این جلسات این است که ترس و اضطراب فرد مبتلا کاهش پیدا میکند و راحتتر میتواند در فعالیتهای اجتماعی شرکت داشته باشد.
علاوه بر این، ممکن است از برخی داروها نیز برای درمان این بیماری استفاده شود.
روانپزشک برای درمان این اختلال میتواند برخی از داروهای ضد افسردگی یا برخی از داروهای ضد اضطراب را تجویز کند.
این داروها اثر تسکیندهنده دارند و میتوانند به سرعت در کاهش احساس اضطراب موثر باشند. البته، ممکن است با گذشت زمان، فرد به این داروها وابسته شود یا این که داروها پس از گذشت مدتی، تاثیر اولیه خود را از دست بدهند. به همین دلیل، استفاده از این داروها باید زیر نظر پزشک باشد.
ذکر این نکته ضروری است که اختلال اضطراب اجتماعی یک بیماری مزمن است و حتی اگر درمان موفقیتآمیزی نیز انجام شود، ممکن است ماهها یا سالها بعد دوباره عود کند. به همین دلیل، فرد مبتلا به محض مشاهده علائم این بیماری، باید به دنبال درمان آن برود.
برگرفته است سایت yalemedicine.org
مطالب مرتبط:
اضطراب صحبت کردن در جمع دارید؟ با این 3 راهکار بر اضطراب خود غلبه کنید
اضطراب بچه ها در برخورد با آدم های جدید و راهکارهای برطرف کردن آن