اعتیاد والدین چه بلایی سر فرزندان آنها می‌آورد؟
تاثیراتی که بیماری اعتیاد والدین بر فرزندان آنها دارد فقط به دوران کودکی محدود نمی‌شود، بلکه در دوران بزرگسالی نیز برای آنها مشکلات زیادی ایجاد می‌کند.
موسسه خانواده سلامت بنیان – دکتر علی شیخ الاسلامی، روانشناس؛ بیماری اعتیاد فقط زندگی فرد معتاد را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد. همه اعضای خانواده فرد معتاد از کودک و نوجوان گرفته تا همسر، برادر یا خواهر، پدر و مادر یا بستگان و دوستان به شدت از بیماری اعتیاد یکی از اعضای خانواده رنج خواهند برد. بیماری اعتیاد هم زندگی فرد معتاد و هم اعضای خانواده وی را تهدید کرده و به ويرانی می‌كشاند.
در ادامه، به بیان تاثیراتی می‌پردازیم که اعتیاد والدین بر فرزندان آنها خواهد داشت.
- درماندگی
کسانی که والدین آنها درگیر اعتیاد بوده‌اند، در کودکی همواره تلاش کرده‌اند که والدین‌شان را راضی کنند تا شاید رفتارهای بهتری از خود نشان بدهند. از آنجایی که به علت وجود بیماری اعتیاد، اغلب این تلاش ها بی‌نتیجه بوده و با شکست مواجه شده‌اند، این کودکان در بزرگسالی خود نیز در برابر ناملایمات زندگی احساس درماندگی و بیچارگی می‌کنند. تسلیم شدن آنان در برابر بیماری اعتیاد والدین‌شان در دوران کودکی، باعث می‌شود تا آنها همواره در برابر مشکلات زندگی به راحتی تسلیم شوند.
- افسردگی
خشم، عصبانيت و اندوهی كه امكان بروز دادن و برطرف ساختن آنها وجود ندارد سبب می‌شود تا کودکان اعتیاد به علت پرورش یافتن در کنار والدین معتاد، احساسات واقعی خود را نشان ندهند و غم و غصه‌های خود را به درون خود ریخته و به انزوا و افسردگی دچار شوند.
- اضطراب
افرادی که والدین آنها درگیر اعتیاد بوده اند، در کودكی از اضطراب و نگرانی شدید رنج برده‌اند و در زندگی هرگز از اعتمادبه‌نفس و تعادل روحی و روانی کافی برخوردار نبوده‌اند. بر اثر اضطراب و نگرانی‌های بی‌وقفه و بیش از اندازه، آسایش این افراد بر هم خورده و همواره در نگرانی و اضطراب از وقوع اتفاقات ناگوار به سر می‌برند.
- سرکوب احساسات
در افرادی که در خانواده‌های معتاد بزرگ شده‌اند، به‌عنوان يك راه‌حل دفاعی، نوعی سردی در بروز احساسات و درخود فرو رفتن به وجود می‌آید. این گونه افراد معمولا در برابر مشکلات زندگی واکنشی از خود نشان نداده و احساسات واقعی خود را پنهان می‌کنند.
- عدم اعتماد در ارتباطات
فرزندان خانواده‌های درگیر اعتیاد نمی‌توانند به دیگران اعتماد کنند و همیشه تصور می‌کنند که دیگران می‌خواهند به آنها صدمه بزنند. آسيب‌های روانی، احساسات سرکوب شده و گوشه‌گيری همراه با ترس در دوران کودکی باعث می‌شود تا این‌گونه کودکان در دوران بلوغ همان رفتار دوران کودکی را تکرار کرده و به علت گوشه‌گيری و انزوا، خود را از توجه و محبت دیگران محروم نمایند.
- وابستگی‌های ناسالم
این اشخاص به دلیل این که در کودکی از داشتن رابطه متعادل با پدر و مادرشان محروم بوده‌اند و هیچ‌وقت مورد حمایت قرار نگرفته‌اند تا شخصیت محکم و استواری داشته باشند، در بزرگسالی نیز نمی‌توانند رابطه سالمی با دیگران برقرار کنند. آنها در بعضی از مواقع نقش یک قربانی را بازی می‌کنند که همیشه محتاج تائید شدن توسط دیگران است. آنها با دیگران به دعوا و مشاجره می‌پردازند و نمی‌توانند با همنوعان خود روابطی معقول و سالم داشته باشند.
- بی‌ثباتی احساسی
افرادی که در خانواده‌های درگیر اعتیاد بزرگ شده‌اند، چون در کودکی همیشه با عصبانیت و پرخاش بی‌دلیل والدین‌شان روبه‌رو بوده‌اند، دعوا و مشاجره را از آنها یاد می‌گیرند، و یا به افراد زودرنجی تبدیل می‌شوند که به هیچ رفتار ناخوشایندی علیه خود واکنش نشان نمی‌دهند.
- رفتارهای خطرناک
کودکانی که در خانواده‌های معتاد پرورش یافته‌اند در بزرگسالی رفتارهای ناهنجاری چون رانندگی با سرعت بيش از اندازه، رفتارهای جنسی مخاطره‌آميز، ولخرجی، زد و خورد، يا رفتارهای ديگری كه زندگی فرد را به خطر می‌اندازد، از خود نشان می‌دهند.
- احساس گناه
بسیاری از فرزندان خانواده‌های درگیر اعتیاد وقتی بزرگ می‌شوند، خانه و خانواده را ترک می‌کنند و سراغ زندگی خودشان می‌روند. اما در عین حال، آنها از اینکه برای نجات خود، والدین‌شان را ترک کرده و خانه را رها کرده‌اند، به نوعی احساس گناه می‌کنند.
- تکرار زندگی والدین
بعضی از فرزندان بالغ خانواده‌های معتاد از آنجایی که هرگز قادر نیستند تا مشکلات دوران کودکی خود را حل کنند، برای حل کردن برخی از مشکلاتی که در زندگی خود با آنها روبه‌رو می‌شوند، به‌طور غیر ارادی همان الگوهایی را انتخاب می‌کنند که والدین معتادشان انتخاب کرده بودند و همان راهی را در پیش می‌گیرندکه پدر یا مادر معتادشان در پیش گرفته بودند.
- مشکلات ارتباطی
ناتوانی در تعادل و توازن رفتاری، تمایل به فعالیت شدید یا بی‌تحرکی، رفیق‌بازی افراطی یا گوشه‌گيری، داشتن اخلاق تند یا آرام، ناتوانی در اعتماد به دیگران یا اعتماد بیش از حد، ناتوانی از درک دوستی و محبت ابراز شده از سوی دیگران و یا محبت بیش از اندازه به دیگران، همگی از جمله مشکلاتی هستند که بچه های خانواده های درگیر اعتیاد در ارتباط با سایرین به آنها دچار می‌شوند.
- گرایش به اعتیاد
زندگی کردن در کنار والدين معتاد باعث می‌شود تا فرزندان خانواده‌های معتاد، خودشان نیز گرایش بیشتری به اعتیاد داشته باشند، چون برای کنار آمدن با زندگی آشفته و ناهنجاری‌های خانوادگی، تنها متوسل شدن به اعتیاد را یاد گرفته‌ند.
مطالب مرتبط:
نکاتی که خانواده های افراد مصرف کننده موادمخدر باید درباره ترک اعتیاد بدانند
وضعیت اعتیاد در بین متاهل ها و مجردها چگونه است؟
