خودارضایی در كودكان؛ دلایل و نحوه رفتار والدین
شايعترين اشتباهي كه والدين انجام ميدهند سعي در خاتمه بخشيدن كامل به خودارضایی است. اين امر منجر به جنگ قدرتي می شود كه در نهايت والدين بازنده آن خواهند بود.
موسسه خانواده سلامت بنیان- دکتر زهرا شهریور، فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان؛ خودارضایی يك رفتار خود تحريكي است كه به منظور كسب لذت صورت ميپذيرد. كودكان ممكن است خود را با دست يا شئي ديگري مالش دهند. آنها هنگام انجام اين عمل معمولاً مشغول، برافروخته و مبهوت به نظر ميرسند. ممكن است يك كودك اين عمل را چندين بار در روز يا فقط يك بار در هفته انجام دهد. خود ارضايي به طور شايع زماني رخ ميدهد كه كودك خواب آلود، خسته و تحت فشار است يا مشغول ديدن تلويزيون است.
دلایلی که باعث خودارضایی کودکان می شود
بروز خودارضایی به صورت گهگاه رفتاري طبيعي در بسياري از نوپايان و كودكان پيش دبستاني است. قريب به يك سوم كودكان در اين محدوده سني وقتي مشغول كاوش درباره اندام خويش هستند و پديده خودارضايي را كشف ميكنند و اغلب اين عمل را ادامه ميدهند چون احساس خوبي نسبت به آن پيدا ميكنند.
برخي از كودكان به كرات خود را ارضا ميكنند چرا كه از چيزي ناراحت هستند، مثل وقتي كه پستانك از آنها گرفته شده است. برخي ديگر در واكنش به تنبيه يا فشار براي متوقف كردن كامل خود ارضايي، آن را ادامه ميدهند. خودارضایی هيچ دليل پزشكي مشخصي ندارد. تحريك نواحي تناسلي (مثلاً در اثر عفونت) منجر به درد يا خارش ميشود، نه خودارضایی.
تفاوت خودارضایی در دوران کودکی و در دوران بلوغ
وقتي كودك شما به پديده خودارضایی پي ميبرد، به ندرت آن را به صورت كامل كنار ميگذارد و ممكن است هر زمان ناراحتي يا منازعهاي در منزل رخ ميدهد به آن روي آورد. تا سن 5 يا 6 سالگي، اكثر كودكان برخي ملاحظات را در نظر ميگيرند و ممكن است فقط در خلوت خود به آن اقدام نمايند. در زمان بلوغ در پاسخ به جهش ناگهاني هورمونها و سائقهاي جنسي خودارضايي به شكل پديدهاي عمومي در ميآيد.
خود ارضایی کودکان برای آنها ضرر جسمی ندارد
خودارضایی به هيچ نوع آسيب يا صدمه جسمي منجر نميگردد. اين پديده غير طبيعي يا شديد محسوب نميشود مگر آنكه به شكل ارادي و پس از 5 يا 6 سالگي در ملأ عام انجام شود. به خاطر داشته باشيد خودارضایی بدين معني نيست كه كودك شما انحراف جنسي دارد، بيمبالات است يا ميل جنسي در او بيش از حد افزايش يافته است. فقط در مواردي كه بزرگسالان در پاسخ به خودارضایی يك كودك واكنش شديد نشان دهند و آن را پديدهاي كثيف يا پليد معرفي نمايند، ممكن است كودك از نظر هيجاني لطمه ببيند و مثلاً دچار احساس گناه شود.
رفتارهایی که والدین باید داشته باشند
نكاتي را درباره خودارضایی كودكان مرور كنيم:
1- اهداف و نگرش واقعي داشته باشيد؛ خاتمه بخشيدن به خودارضایی غير ممكن است. اين واقعيت را بپذيريد كه كودك شما اين عمل را فرا گرفته است.
2- خودارضایی را در هنگام چرت زدن و خوابيدن ناديده بگيريد. در چنين زمانهايي كودك خود را تنها بگذاريد. كودك را از دمر خوابيدن منع نكنيد و اگر دستانش ميان پاهايش است از او پرس و جو نكنيد.
3- در ساير وضعيتها توجه كودك خود را به امر ديگري منعطف سازيد يا در مورد او انضباط مقرر را انجام دهيد. ابتدا سعي كنيد حواس او را به يك وسيله بازي يا فعاليت ديگر معطوف نماييد.
4- اين روش را با پرستار يا مربي مهد كودكتان در ميان بگذاريد. از مراقب يا مربي كودكتان بخواهيد مانند شما ابتدا سعي كنند حواس كودك را پرت نمايند. اگر اين مسئله كارساز نبود، آنها بايد با گفتن توصيههايي مانند «تو بايد الآن به ما ملحق شوي»، توجه او را به خودشان جلب نمايند. خودارضایی در مهد فقط در زمان خواب قابل چشمپوشي ميباشد.
5- تماس فيزيكي خود را با كودكتان افزايش دهيد. برخي كودكان وقتي در طول روز بيشتر در آغوش گرفته ميشوند و مورد نوازش قرار ميگيرند كمتر دست به خودارضایی ميزنند. سعي كنيد مطمئن شويد كودكتان حداقل يك ساعت از زمان اختصاصي براي بودن با شما و دريافت عواطف به شكل تماس جسمي برخوردار ميباشد.
6- شايعترين اشتباهي كه والدين انجام ميدهند سعي در خاتمه بخشيدن كامل به خودارضایی است. اين امر منجر به جنگ قدرتي می شود كه در نهايت والدين بازنده آن خواهند بود. كودكان نبايد به خاطر خودارضایی كتك بخورند، سخنراني بشنوند يا مورد عتاب قرار بگيرند. خودارضايي را با صفاتي مانند بد، كثيف، شيطاني يا گناهآلود ملقب نفرماييد. دستان كودك را نبنديد، هيچ نوع بند و بستي به كار نبريد. تمام اين روشها تنها به مقاومت كودك و احتمالاً به مهار جنسي او در آينده منجر خواهد شد.
با پزشك كودك خود تماس بگيريد اگر:
– كودك شما وقتي ديگران در اطراف او هستند به عمل خود ادامه ميدهد.
– حدس ميزنيد كسي خودارضايي را به كودك شما ياد داده است.
– كودك شما سعي ميكند ديگران را تحريك و ارضا كند.
– احساس ميكنيد كودكتان شاد نيست.
– شما به هيچ وجه قادر به پذيرش خودارضايي توسط كودكتان نيستيد.
– كاربرد روش توصيه شده ظرف مدت يك ماه بهبودي به همراه نداشته است و سئوالات يا نقطه نظرات ديگري برايتان مطرح است.
مطالب مرتبط:
بسیار جامع بود